Liber Exodus

Gregorius I (540-604)

• Liber 5, Caput 1
  • In partes quidem dividitur populus, ut serpentem Naas non una acie feriamus. Et quidem in tres partes dividitur, ut sacrae abstinentiae fructus et dignitas ostendatur: quia ad eam, quam manducando perdimus, sanctae Trinitatis contemplationem jejunando revocamur. Hinc est enim, quod legis, et Prophetiae, et Evangelii jejunia commendantur. Nam Moyses ut legem percipere mereretur, bis quadraginta dierum numero jejunavit (voir: Ex, 34, 28) . Elias ut Jesabel manus evaderet, quadraginta diebus in unius cibi fortitudine ad Oreb Dei montem pervenit (III Reg. XIX, 8). Dominus ac Redemptor noster Jesus Christus per quadraginta dies in eremo jejunans, nullum omnimodo cibum sumpsit (voir: Mt, 4, 2) . In tres ergo partes Saul populum dividit: quia in exemplum abstinentium, Legis et Prophetarum, atque Evangelii jejunia producuntur. Et veniente die crastino, media castra doctor ingreditur: quia cum divina gratia, quae ad docendum corda praedicatorum illuminat, auditorum etiam mentes irradiat, et ad spem victoriae potenter levat. In die igitur crastino doctor triumphaturus castra inimicorum ingreditur, et aperit, in eisque concupiscentiarum acies potenter ferit. Et quia ipsorum subditorum mentes audiendo proficiunt, in vigilia matutina rex dicitur castra Ammonitarum ingredi, et usque dum dies incalesceret, in eorum caedibus immorari. Vigilia quidem matutina in Dei aspiratione est fervor solis in ejus plenitudine. Velut enim matutina nobis lux oritur, quando tenebris tentationum depressi, lucem virtutis ab ore praedicatorum videre incipimus, quam sequamur. Et sol nobis incalescit, cum per eorum verba mens nostra succenditur, et quasi ferventis solis calore decocta, desideriis inflammatur. Tunc quippe Ammon vehementer caeditur: quia vitiorum populus de nostris sensibus effugatur. Rector igitur, qui in vigilia matutina Ammonitarum castra ingreditur, usque dum incalescat dies, ab interfectione gladium non recondat, quia tandiu debet subditorum suorum eruditioni insistere, quandiu illos aspiciat magnis interni luminis caloribus inflammari. Quo in loco notandum est: quia Naas, id est serpens Ammonitarum rex esse dicitur: ipse autem Ammon populus moeroris interpretatur. Et quia in hoc serdente gulae vitium designari diximus, cum Naas percutitur, moeroris populus debellatur: quia ex uno gulae vitio, innumera vitiorum agmina ad conflictum animae producuntur. Et cum idem gulae vitium reciditur, alia multa nobis vitia subjugamus. Unum quidem gulae vitium est, sed aculei libidinis innumeri sunt, qui praecedentem illum, quasi regem sequuntur. Qui laeta quidem suggerunt, sed ad aeterni fletus lamenta perducunt. Cum Naas ergo pugnatur, sed moeroris populus caeditur: quia cum gulam domamus, libidinum incitamenta perimuntur. Unde bene non ipse Naas, sed Ammon subjectus sibi, id est populus interfectus asseritur: quia appetitus comestionis restringendus, non exstinguendus est. Sed bene nunquam restringitur, si subsequens moeroris populus, id est turpes motus libidinum non necantur. Contra Naas ergo nobis principale certamen est: quia cum iste superatur, Ammon interficitur: quia libido tunc bene caeditur, si ejus principale initium subjugatur. Sed profectus pudicitiae quousque procedat, latenter ostenditur per ea quae subsequuntur. Nam dicit: Reliqui vero dispersi sunt, ita ut nec relinquerentur duo pariter. ( S1, 11, 11)