Evangelium secundum Matthaeum

Gregorius I (540-604)

• Liber 5, Caput 4
  • Praedicatorum sanctae Ecclesiae proprium est, et perpetratas culpas reprehendere, et qualiter reprehensae vitari debeant, monstrare. Reprehensae quidem innotescunt, sed si vitari nesciantur, ostensae repetuntur. Quid in hac sanguinis comestione, nisi latens elationis virus ostenditur? Latentia autem vitia nisi exposita non curantur. Ut ergo praedicatorum mores insinuet, Saul prius praevaricatum fuisse populum asserit, deinde in lapide occidi quae manducent animalia praecipit. Sed saxum, sive lapidem novimus, quia hunc Paulus ostendit, dicens: Petra autem erat Christus. ( 1Co, 10, 4) Lapis vero ad praedicatorem volvitur, cum coram eo Redemptoris exempla memorantur. Devolvi etiam dicitur, ut ex omni parte videatur. Grandis vero dictus est, quia per Danielem crescere perhibetur, et omnem orbis faciem implere (voir: Da, 2) . Non ergo quomodolibet, sed ab utroque latere revolutus aspicitur, ut ab arrogantibus conspiciatur Deus, et eorum arrogantia deprimatur. Videat ergo arrogans quam potens in virtute, quam sublimis in majestate, quam humilis in virtute, Redemptor noster apparuit. Nam caecos illuminans, aegros sanans (voir: Mt, 9) , praecipiebat ut quod potenter egisset nemini diceretur. In monte resplenduit, Patrem testimonium suae divinitatis produxit, et tamen discipulis ait: Nemini dixeritis visionem hanc, donec Filius hominis a mortuis resurgat. ( Mt, 17, 9) Et fortasse idcirco resurgente jam Domino, ad monumentum angelus apparuit, qui ab ejus ostio lapidem revolvit. Tunc quippe revolvendus erat lapis, quia Christus verus homo et potens Deus post resurrectionis gloriam erat agnoscendus. Si ergo unam partem lapidis aspexit elatus, volvat lapidem, et aliam videat. Non qualitercunque lapidem videat, quia non est mortuus Christus, sed revolutum ab angelo, quia a mortuis resurrexit. Aspiciat ergo facundiam praedicationis hinc, et volvat, et miretur illinc splendorem humilitatis. Videat signorum potentiam hinc, et inde videat quia qui virtutis potentia claruit, eamdem virtutem praecepto silentii occultavit. Sed dum videt partem humilem, videat et sublimem. Ecce humilis pars lapidis cernitur, quia dicit: Humiliavit semetipsum, factus obediens usque ad mortem. ( Ph, 2, 8) Sed si ista pars volvitur, altera revelatur, quia subjungitur: Propter quod Deus exaltavit illum, et donavit illi nomen quod est super omne nomen. ( Ph, 2, 9) Ad praedicatorem ergo lapidem volvimus, cum coram ipso Redemptoris nostri potentiam, et humilitatem memoramus; cum et in operibus eum attendimus humilem, et ex humilitate in coelo sublimem. In hoc quidem lapide bos, et aries occidatur, ut in omni hominum genere elationis vitium Christi contemplatione mactetur. Ibi quippe omnis sanguis effunditur, quia qui exemplo Christi instruitur, magna agit, sed de illis magnis operibus se non extollit. Pascitur quidem laetitia boni operis, sed non cruentatur cibus ejus sanguine vanae laudis. Nam lapis ille si in verbis revolvitur, dicit: Si opera non fecissem in eis, quae nemo alius fecit, peccatum non haberent. ( Jn, 15, 24) Sed quia de verbis non tumuit, volvens se, ait: Ego non quaero gloriam meam. ( Jn, 8, 50) Bos ergo et aries in lapide occiditur, quando exemplo Redemptoris omnis cornuta elatio condemnatur; quando electus quilibet, et bene agit, et optime docet, sed nec vita eum erigit propria, nec eruditio aliena. In ariete quippe robur propriae innocentiae exprimitur, in bove autem labor, et fortitudo praedicationis. Qui in petra occiduntur; ut sic electam mentem gaudendo reficiant, ut ei mixtum in se cruorem carnibus non impendant. Hoc quidem electus praedicator non solum loquitur, sed etiam persuadet. Unde et subditur: Adduxit itaque populus unusquisque bovem in manu sua, usque ad noctem, et occiderunt ibi. ( S1, 14, 34)