Liber Tertius Regum

Auctor incertus

• Liber 4, Caput 1
  • Factum est autem cum audisset omnis Israel, quod reversus esset Jeroboam, miserunt et vocaverunt eum, congregatoque coetu constituerunt eum regem super Israel. De propheta a pseudopropheta decepto. Factum est autem cum audisset omnis Israel, quod reversus esset Jeroboam, miserunt et vocaverunt eum, congregatoque coetu constituerunt eum regem super Israel ( R3, 12, 20). Non est itaque dubitandum voluntati Dei, qui in coelo et in terra omniaquaecumque voluit fecit, et qui etiam illa quae futura sunt fecit, humanasvoluntates non posse resistere, quominus faciat ipse quod vult, quandoquidemetiam de ipsis hominum voluntatibus, quod vult, et cum vult facit; nisi forte,ut ex multis ista de Jeroboam sufficiant, quando Deus voluit ei propterpeccatum Salomonis regnum dare, sic erat in potestate Israelitarum subdere sememorato regi, sive non subdere, quod utique in eorum positum erat voluntate,ut etiam Deo valerent resistere; qui tamen hoc nisi per ipsorum hominumvoluntates facere noluit, sine dubio habens humanorum, quo placeret, animoruminclinandorum potestatem. Sic ergo cum voluerit reges in terra Deus constituere, magis habet inpotestate voluntates hominum, quam ipsi suas voluntates. Deinde refert Scriptura quod venit propheta de Juda in Bethel, ad Jeroboam regem sacrilegum, objurgare eum propter sacrilegia idolorum quae fecerat, undeavertit filios Israel a Domino Deo patrum suorum, jussusque est ibi non manducare neque bibere; qui pro eo quod deceptus est a pseudopropheta, etinobediens fuit verbo Domini, a leone in via interemptus est (voir: R3, 13) . Equidem homo cujuslibet sit meriti, si Conditoris sui protectione deseratur,quae nimirum protectio minus necessaria creditur, si semper habeatur, sedutiliter plerumque subtrahitur, ut sibimetipsi homo, quia sine illa nihil sitostendatur. Manus ergo Domini aliquando nos nobis per adversa insinuat, quae etiamnescientes nos in prosperis portat: qua destituti dum cadere incipimus, ettamen adjuti retinemur, et doctrina fit quod in lapsu trepidavimus, et custodiaquod in statu permaneamus. Nemo ergo se alicujus virtutis aestimet, etiam cum quid fortiter poterit,quia si divina protectio deserat, ibi repente enerviter obruitur, ubi sevalenter stare gloriatur; quid est enim quod vir Dei contra altare Samariae adprophetandum directus, praesente rege auctoritatem liberae vocis exercuit,ejusdemque regis extensum brachium in rigorem mirabiliter astrinxit, quod tamenmox misericorditer saluti restituit, cujus in domum invitatus comedere noluit,quia ne in via comederet, prohibitionis Dominicae praecepta servavit, qui tamenin eadem via et seductus comedit, et pastus interiit. Qua in re quid subtili consideratione colligimus, quid, ut ita dixerim,formidandum suspicamur, nisi quod forsitan apud semetipsum tacitus, et propraeceptis Dominicis regem se contempsisse gloriatus, ab interna mox soliditatequassatus est, et inde ei in opere culpa subripuit, unde gloria in cordesubrepsit; unde prophetae falsis verbis deceptus diceret, quia nequaquampropriae fortitudinis fuerit, quod ad regis verba restitisset. Bene autem ex ejus ore mortis sententiam accepit, cujus seductione a vitaepraecepto deviavit, ut inde poenam veraciter assumeret, unde culpam negligenteradmisisset. Sequitur: Haec dicit Dominus: Quia inobediens fuisti ori Domini, et non custodisti mandatum quod praecepit tibi Dominus Deus tuus, et reversus es, et comedisti panem, et bibisti aquam in loco in quo praecepi tibi ne comederes panem neque biberes aquam, non inseretur cadaver tuum in sepulcro patrum tuorum ( R3, 13, 21 et R3, 13, 22), et reliqua. Quanti haec poena pendenda sit, si secundum Evangelium cogitemus, ubi postcorpus occisum, nihil metuendum esse didicimus, ne membra exanimata patiantur,nec poena dicenda est. Si autem humanum erga suam carnem consideremus affectum, potuit inde terrerivel contristari vivus, quod sensurus non erat poena, quoniam dolebat animus idde suo corpore futurum, quamvis cum fieret non doleret; hactenus enim voluitDominus servum suum plectere, qui non sua contumacia spreverat praeceptumimplere, sed aliena decipiente fallacia obedire se credidit, quando nonobedivit; neque enim putandum est ita fuisse interemptum morsu bestiae, ut adsupplicium tartareum ejus deinde anima raperetur, quandoquidem ipsum ejuscorpus ideo leo qui occiderat custodivit, jumento etiam quo vehebatur illaeso,et simul cum illa immani fera intrepida praesentia ad Domini sui funus astante;quo mirabili signo apparet hominem Dei coercitum potius temporaliter usque admortem, / quam punitum esse post mortem. De qua re Apostolus cum propter quorumdam offensas commemorasset infirmitatesquoque multorum: Si enim , inquit, nos ipsos judicaremus, a Domino non judicaremur; cum judicamur autem a Domino, corripimur, ne cum hoc mundo damnemur ( 1Co, 11, 31 et 1Co, 11, 32). Eum sane ipse qui deceperat, in monumento proprio satis honorifice sepelivit,seque sepeliendum juxta ejus ossa curavit: ita sperans parci posse ossibus suiscum veniret tempus quando, secundum illius hominis Dei prophetiam, Josias rex Juda in illa terra multorum eruit ossa mortuorum, eisdemque ossibus tum sacrilega altaria, quae sculptibilibus constituta fuerant, funestavit: pepercitquippe illi monumento, ubi jacebat propheta, qui ante annos amplius quam trecentos ipsa praedixerat, et propter ipsum nec illius qui eum seduxerat,sepultura violata est. Affectu namque illo quo nemo umquam carnem suam odio habet, providerat cadaveri suo qui occiderat mendacio animam suam. Ex hoc igitur quod quisque carnem suam naturaliter diligit, et illi poena fuit addiscere, non eum futurumin sepulcro patrum suorum, et huic cura prospicere, ut parceretur ossibus suis,si juxta eum jaceret, cujus sepulcrum nemo violaret. Hunc affectum Christi martyres certantes pro veritate vicere; nec mirum quodcontempserunt quod non fuerant peracta morte sensuri, qui non potuerunt eis,quos viventes sentiebant, cruciatibus vinci, poterat utique Deus qui leonemprophetae corpus, quod ipse occiderat, ulterius non permisit attingere, etfecit de peremptore custodem; poterat, inquam, a suorum interfectis corporibuscanes quibus fuerant projecta prohibere; poterat et ipsorum hominum innumerabilibus modis terrere saevitiam, ne cadavera incendere, nec in aeradispergere auderent; sed hoc quoque experimentum multiplici varietati tentationum deesse non debuit, ne fortitudo confessionis, quae immanitati persecutionis pro corporis salute non cederet, sepulcri honore trepidaret, postremo ne fides resurrectionis consumptionem corporum formidaret. Debuerunt ergo et ista permitti, ut etiam post haec tanti horroris exemplamartyres in Christi confessione ferventes, et hujus quoque testes fierentveritatis, in qua didicerant eos a quibus sua corpora interficerentur, posteanihil habere quod facerent, utique nihil facerent, quando in carne omni vitacarente, nec aliquid sentire posset qui inde migravit, nec aliquid inde perderequi creavit.

Theutmirus; Claudius Taurinensis

• Liber 4, Caput 2
  • Haec dicit Dominus, quia inobediens fuisti ori Domini, et non custodisti mandatum, quod praecepit tibi Dominus Deus tuus, et reversus es, et comedisti panem, et bibisti aquam in loco, in quo praecepit tibi ne comederes panem, neque biberes aquam, non inferetur cadaver tuum in sepulcro patrum tuorum ( R3, 13, 21 et R3, 13, 22) Haec dicit Dominus, quia inobediens fuisti ori Domini, et non custodisti mandatum, quod praecepit tibi Dominus Deus tuus, et reversus es, et comedisti panem, et bibisti aquam in loco, in quo praecepit tibi ne comederes panem, neque biberes aquam, non inferetur cadaver tuum in sepulcro patrum tuorum , et reliqua.