V. 5 :
Misericors Dominus et iustus, et Deus noster miseretur.
Poètes
Commentaires
Gregorius I (540-604)
Liber 2, Caput 2
Per prophetam Dominus denuntians, ait: Nolo mortem peccatoris, sed
ut convertatur et vivat
(voir:
Ez, 18, 23 et
Ez, 23, 11)
. Quomodo ergo ei competit velle occidere
peccatorem, et mortem peccatoris nolle? Sed in praefato
testimonio sequitur unde veritas agnoscatur; ait enim: Sed ut
convertatur et vivat. Qui enim peccatorem
vult vivere ut convertatur, si hunc inconvertibilem divina praescientia
noscit, occidit. Vult ergo Dominus occidere, sed eos quos
praenoscit converti nolle. Misericors enim et justus
asseritur dum a Propheta flagitatur:
Domine
, inquit,
libera animam meam, misericors et justus
Deus noster
(
Ps, 114, 4 et
Ps, 114, 5) [mauvais référencement: Ps, 114, 5]
. Per misericordiam vero conversionem
peccatorum exspectat; per justitiam non conversos damnat. Per
misericordiam converti vult peccatores et vivere, sed per justitiam eos
qui converti noluerunt vult punire; misericorditer non salvat nisi
volens, per justitiam nolens damnat. Dum ergo occidere velle
dicitur, peccatorum impietas maxima et inemendabilis ostenditur, quae
voluntarie divinae justitiae exsecutione puniatur. Sic utique
et piissimos saecularium negotiorum judices agere videmus, qui vellent
ut nemo delinqueret, ut ipsi punire neminem deberent; sed dum ab iniquis
audacter scelera committuntur, voluntarie eos puniunt, quos libentius
non commisisse punienda voluerunt. Quo contra illud hoc in
loco cernitur, quia non dicit: Quia corrigentis patris vocem audire
noluerunt, sed: Non audiere, quia voluit eos Dominus
occidere. Sed qui divini examinis aequitatem recte
considerat, interesse nihil putat an occidatur aliquis, an illo in
scelere dimittatur in quo aeterna reprobatione perimatur.
Tale est ac si dicat: Tanta fuit magnitudo culpae, ut et conversionis
monumenta susciperent, et a mortis suae fovea surgere nequaquam possent;
et qui irae Dei pelagus biberant, in damnationis suae cumulum haberent
non solum poenam commissi sceleris, sed etiam additam vindictam
contemptae praedicationis. Sed cur hoc de praeterito miramur,
quod nunc usque fieri cernimus: Heli videlicet monentem filios
contemnentes, Dominum occidere volentem? Quid enim sacra
Scriptura quotidie Judaeis aliud quam caliginem sui erroris
insinuat? Non equidem sic per latentes et spiritales
intellectus Redemptorem praedicat, ut ejus incarnationem, nativitatem,
passionem, resurrectionem, et ad coelos ascensionem non patenter
ostendat. Nec ipsi tam irrationabiles sunt, ut tam
excellentia bona Redemptori convenire non videant; sed tamen caeci sunt,
ut promissa patribus suis signa in Redemptorem effulsisse audiant, et
non credant, Caeci ergo sunt non modo videndo promissa, sed non credendo
exhibita. Cur vocem Scripturae monentis non audiunt, nisi
quia eos Dominus occidere vult? Nec mirum tamen, si ejus
judicio pereunt, cujus Unigenitum occidere. Intimae enim
aequitatis districtione cum Judaeorum populo agitur, ut monita vitae
quotidie, Scripturis loquentibus, audiant, et ipsi Scripturis monentibus
nequaquam credant. Sed, repulsa Judaeorum perfidia, quibus
successibus sanctorum praedicatorum ordo potiatur in gentibus exponit,
dicens:
Puer autem Samuel proficiebat atque crescebat, et
placebat tam Deo quam hominibus
(
S1, 2, 26).
Commentaires
Gregorius I (540-604)