Liber Psalmorum

Gregorius I (540-604)

• Liber 2, Caput 2
  • Ac si aperte diceretur: Ex eo quod audivit, omnipotenti Deo placere studuit. Qui apte puer dicitur, quia etsi grandia pro defensione fidei nostrae agenda susceperat, tamen in eadem fidei generatione adhuc novus erat. Et quia placidum omnipotenti Deo ministerium praebuit, minister in conspectu conditoris fuit. In conspectu etenim Domini est, quem in oblatione obsequiorum divina dignatio libenter aspicit. A quo nimirum Domini conspectu expelli valde metuens quis, orat, dicens: Ne projicias me a facie tua ( Ps, 50, 13). In quo item recipi vehementer cupiens, dilationis suae moram secum reputat, dicens: Quando veniam, et apparebo ante faciem Dei ( Ps, 41, 3)? Hinc Elias gloriatur; et ait: Vivit Dominus, in cujus conspectu sto ( R3, 17, 1). Minister itaque erat Samuel in conspectu Domini, quia in novae religionis obsequiis omnipotenti Deo gentilis populus valde acceptus fuit. Quo nimirum verbo Judaeae quoque repulsio latenter innuitur, dum solus Samuel, in quo gentium fidelis populus exprimitur, ante Dominum ministrare perhibetur. Solus itaque in ejus conspectu erat, quia profecto ei Judaicus populus placere desierat. Quod utrumque per Malachiam Dominus loquitur. Nam Judaeae repulsionem insinuans, ait: Non est mihi voluntas in vobis, et sacrificium non suscipiam de manu vestra ( Ma, 1, 10). Sed qui a facie sua Judaicam perfidiam expulit, quem libenter intueatur, subjungens, ait: Ab ortu solis usque ad occasum, magnum est nomen meum in gentibus, et in omni loco offertur nomini meo oblatio munda ( Ma, 1, 11). Sed subtiliter est videndum quod dicitur: Ante faciem Heli Samuel Domino ministravit ( S1, 2, 11), quia praedicatorum sanctae Ecclesiae ministerium gentilis populi conversionem, amorem et reverentiam circa Redemptoris obsequium, veterum ordo doctorum longe ante videndo cognovit, et prophetando praedicavit. Hunc namque pronum in Domini ministerio noverat, qui dicebat: Adorabunt eum omnes reges terrae, omnes gentes servient ei ( Ps, 71, 11). Hinc Aggaeus loquitur, dicens: Veniet desideratus cunctis gentibus, et replebitur gloria domus Domini ( Ag, 2, 8). Hinc Isaias dicit: Erit radix Jesse, qui exsurget regere gentes; in ipsum gentes sperabunt ( Es, 11, 10 et Rm, 15, 12). Hinc Psalmista ait: Laudate, omnes gentes, Dominum et collaudate eum, omnes populi ( Ps, 116, 1). Hinc patriarcha Jacob ait: Ipse erit exspectatio gentium (voir: Gn, 49, 10) [mauvais référencement: Gn, 59, 10] . Ante faciem ergo Heli minister Domini Samuel puer fuit, quia quod dignum Deo postmodum gentilis populus habuit, doctorum ordo veterum per prophetiae spiritum praevidit. Et statim de projectis subditur: Porro filii Heli nescientes Dominum, et officium sacerdotis ad populum ( S1, 2, 12 et S1, 2, 13).
• Liber 3, Caput 1
  • Cum sacrae historiae sensus qualiter electorum moribus conveniret studiose quaereremus, allegoriae ordinem repetere exponendo distulimus. Ut ergo ea quae omisisse cernimur suppleamus, quaeritur: Quid est quod dum Samuel ministrare Domino coram Heli memoratur, pretiosus sermo Domini esse describitur? Sed, sicut superius est dictum, per Samuelem praedicatores sanctae Ecclesiae, per Heli etiam electi patres testamenti veteris designantur. Puer ergo Samuel ministrabat Domino coram Heli, cum novus doctorum ordo Redemptoris fidem praedicabat. De quo nimirum ministerio Paulus loquitur, dicens: Quandiu sum gentium apostolus, ministerium meum honorificabo ( Rm, 11, 13) . Hinc iterum dicit: Hebraei sunt, et ego: Israelitae sunt, et ego: ministri Christi sunt, et ego ( 2Co, 11, 22) . Ministrare ergo Domino, in laborem praedicationis pergere est. Quod profecto ministerium Samuel coram Heli Domino impendisse dicitur, quia quidquid de religione novae fidei, novus praedicatorum ordo asseruit, hoc Patrum veterum auctoritate roboravit. Domino quippe ministrabat Samuel, quando novus praedicator asserebat, dicens: Dico enim Christum Jesum ministrum fuisse circumcisionis propter veritatem Dei, gentes autem super misericordia honorare Deum ( Rm, 15, 8) . Qui profecto ut ministerium, quod Domino exhibebat, coram Heli quoque impenderet, adjunxit, dicens: Sicut scriptum est: Laudate, omnes gentes, Dominum, et collaudate eum, omnes populi ( Ps, 116, 1) . Et ut se arctius coram Heli in ministerio Domini cohiberet, adjunxit: Isaias enim dicit: Erit radix Jesse, qui exsurget regere gentes, in eum gentes sperabunt ( Rm, 15, 12 et Es, 11, 10) . Puer Samuel Domino ministrabat, cum dominicae Resurrectionis gloriam Petrus assereret, dicens: Jesum Nazarenum virum approbatum a Deo in vobis signis et prodigiis, traditum per manus impiorum interemistis; hunc Deus suscitavit a mortuis praefinito consilio tertia die, sicut impossibile erat teneri eum doloribus inferni ( Ac, 2, 22 et Ac, 2, seq) .