Liber Psalmorum

Gregorius I (540-604)

• Liber 1, Caput 1
  • Quem diem istum esse credimus, nisi quem Scripturae sacrae testimonio Isaias statuit, dicens: Tanquam ovis ad occisionem ducetur, et sicut agnus coram se tondente obmutescet, et non aperiet os suum ( Es, 80, 7)? Venit quippe dies, cum claritas promissi oraculi tempus ostendit Dominicae passionis. Tunc immolavit Helcana, quia se Redemptor noster aeterno Patri in sacrificio nostrae absolutionis per mortem crucis obtulit. Tunc Phenennae et filiis et filiabus ejus dedit partes, quia nimirum electos Judaeae, quos apud inferos reperit, ad paradisi gaudia reportavit. Partes quippe eorum, sunt dona gaudiorum perennium. Unde et Psalmista sortis suae situm eligens, ait: Portio mea, Domine, sit in terra viventium ( Ps, 141, 6). Bene autem seorsum Phenenna et filii et filiae seorsum in accipiendis partibus nominantur. Phenenna quippe doctores Judaeae significat, filii vero validiores auditores ejus, filiae autem infirmiores, ipsius subditos designant. Seorsum ergo mater, et filii, et filiae memorantur: quia propter disparia electorum veterum merita, aequalia eorum praemia non fuerunt. Sequitur: Annae autem dedit partem unam tristis: quia Annam diligebat. ( S1, 1, 5)
• Liber 5, Caput 4
  • Qui sortes mittunt, per visibilium rerum conjecturas latentia saepe deprehendunt. Sic nimirum Jonas fugiens noscitur (Jon. I); sic Matthias Apostolus Apostolica celsitudine dignus invenitur (voir: Ac, 1) . Sortes ergo spirituales ponimus, quando per exteriora signa operum, ad occultorum notitiam pervenimus. Sors enim uniuscujusque propria est conversatio. Unde in Sapientia reprobi dicunt: Coronemus nos rosis, antequam marcescant; nullum pratum sit quod non pertranseat luxuria nostra; ubique relinquamus signa laetitiae, quoniam haec est pars nostra, et haec est sors nostra. ( Sg, 2, 8) E contra autem Psalmista precatur, dicens: Portio mea, Domine, sit in terra viventium. ( Ps, 141, 6) Quod etiam Paulus denuntians, ait: Nostra conversatio in coelis est. ( Ph, 3, 20) Doctor ergo quasi singulorum sortes tenet, dum uniuscujusque conversationem videt. Et dum culpa noscitur, et rei persona nescitur, quasi sortes mittit, dum modum facinoris comparat personae negligentis. Sed et forte culpam deprehendit, dum quodam signo conjecturae pervenit ad evidentem criminis veritatem. Negligenter quidem praeeminet, qui commissorum sibi fidelium nescit et fortitudinem et infirmitatem. Nosse enim debet fortes subditos, quibus sint virtutibus apti, quibus infirmi sint vitiis per negligentiam proximi. Nosse debet quae virtutum devotio istos excitet, quae illorum negligentiam qualitas vitiorum turbet. Quasi ergo in exterioribus sortes singulorum tenet, dum praevidet quibus illi possunt vitiis obrui, quibus isti virtutibus exaltari. Causa igitur cognita, quasi sortibus signa imprimit, dum patentis culpae notam illius conversationi ascribimus, qui per negligentiam pronus, et vicinus ad illud facinus perpetrandum ante fuisse videbatur. Sed conjectura haec habeatur ad indagandam veritatem, non ad rei inventae certitudinem, quia illic statim subditum est: Dixit autem Saul ad Jonatham: Indica mihi quid feceris. ( S1, 14, 43)