Evangelium secundum Matthaeum

Auctor incertus

• Liber 4, Caput 6
  • Factum est, inquit, inquit, Vide cur etiam Elias hoc faciat, et diligenter adverte. Habebat beatus Elias et pro gratia propheticae dignitatis, et pro divinicultus studio scientiam omnium quae in templis daemonum agebantur. Noverat inter caetera inepta potius quam commenta callidam etiam hujusmodicompositam fraudem, qua facilius irretirentur animae miserorum, ut arae eorumnon simpliciter ante delubri pedes statuantur, sed pendens crepido supra quastructae sunt, rogus subterranea fornice bajuletur; ad quas ex adversa parteconcavi parietis, occulto aditu descendatur, ac per patulas cavernaspraeparatos ignes doli minister sacrificii tempore clandestinis officiissubministret; quo attonitus miserorum animus, dum nullas desuper videtadhibitas flammas, hostiamque cernit ex improviso comburi, per invisibilempotestatem ignes coelo credat esse delatos. Ne ergo hoc incredulae mentes de divinis suspicarentur altaribus, vallum quodfieri praeceperat aqua jussit impleri, ut si qua esset sub altario prodereturfovea, vel descendens deorsum aqua latentes utique ignes exstingueret. Nec sufficit semel rigasse locum, tertio id agitur; sed nec hoc est contentuspropheta: ipsa altaris ligna praecepit inundari, ut omnis fraudis suspicionesubmota, divinae potestatis esse virtutem, nec rex, nec populi, nec ipsidubitarent sacerdotes. inquit, clamante eo, Clementissimus enim Deus qui non obliviscitur misereri, nec in ira continetmiserationes suas, rursum ad Israelem Filium suum dignatus est mittere, uteisdem pluviam evangelicae praedicationis tribueret. Tres anni famis, scientiam sanctae Trinitatis populo Judaeorum vel in totomundo defuisse praesignabant. Achab vero, qui interpretatur Frater patris, a quo etiam Dei prophetasinterfectos Scriptura pronuntiat, principum sacerdotum typum gerebat. Quod autem dicit Achab ad Eliam, Tune es ille qui conturbas Israel? ( R3, 18, 17) hoc ipsum et de Domino principes sacerdotum dixisse Pilato leguntur: Invenimus hunc subvertentem , sive conturbantem, gentem nostram ( Lc, 23, 2); ii enim, ut Dominus legitur eis exprobrasse, filii fuerepatris sui diaboli, cujus opera facere studuerunt, ut vitae suae auctoremcrucifigendum impie proclamarent. Vos enim , ait Dominus, de diabolo patre estis, et opera patris vestri facere vultis; ille enim homicida est et ab initio mendax, et in veritate numquam stetit ( Jn, 8, 44). Abdias autem, cujus nomen interpretatur Servus Domini, qui etiam eo tempore quo Achab prophetas Domini praeceperat trucidari, centum prophetas in speluncis celaverat, victum eisdem quotidie administrans, illos quodammodo praesignabat qui ex principibus Judaeorum occulte discipuli Domini erant, hoc est, Nicodemus, et caeteri quos evangelista pronuntiat. Prophetae Baal et prophetae lucorum, scribarum et pharisaeorum typum gerebant, qui sacrae legis negligentes praecepta, populum propriis traditionibus perverterant (voir: Mt, 21) , quibus, Vae futurum Dominus legitur praedixisse (voir: Lc, 11) . Carmelus vero mons, qui interpretatur Scientia circumcisionis, Christifigurabat / Ecclesiam, in qua non praeputii circumcisio, sed qualitercircumcisio accipienda sit, scire praecipimur. Per circumcisionem enim praeputii carnis libidinem atque luxuriam sciendumest abscindendam: per cordis vero circumcisionem immundae cogitationesintelligendae sunt amputandae. Bovem vero, quem Elias mactavit in holocaustum atque in frusta concidit,vetus intelligendum est Testamentum, ex quo ad confutandas Judaicassuperstitiones, ea quae de illo scripta fuerunt in multis locis excussisseevangelica praedicatione manifestatur, cum dixisse scribitur. inquit, scribae et pharisaei ( Mt, 23, 2) quod de illis diceret, etc., quae in Evangelio reperiuntur. Bovem vero alterum a falsis prophetis electum, populum significat reprobumper Pharisaeos atque Scribas, seu haereticos non Deo, sed diabolo auctori eorumab ipsis oblatum, transacti meridiei tempus urgentis mundi significabat cursum,in cujus vesperum Dominus Jesus Christus in verum sacrificium, quod ipse est,se ipsum Patri ad deponenda humani generis delicta obtulit. Altare quod ab Elia curatum est et ex duodecim lapidibus restauratum, sanctaeTrinitatis accipienda est confessio, quae in Judaeis olim vel in haereticisdestructa fuerat, a Domino per apostolos in Ecclesia reformata est. Ligna vero quae super altare composita fuerant, crucis patibulumpraesignabant, in qua Dominicum affixum est corpus, quod verum et acceptabileDeo Patri fuit holocaustum. Quatuor hydriae repletae aqua, totidem numero signabant Evangelia, in quibusbaptismi sacramentum, quod in nomine sanctae Trinitatis datur, habeturpraeceptum. Ignis quoque, qui lapides altaris et quae super eum fuerant, necnon et aquamvoravit, sanctum Spiritum praesignabat, qui non solum apostolos, sed cunctoscredentes per lavacrum regenerationis in Dei sacrificium absumit etsanctificat. Falsi vero prophetae qui ab Elia interfecti leguntur, adversariae accipiendaesunt potestates, de quibus Dominum in cruce pronuntiat Apostolus triumphasse:sive illi accipiendi sunt, qui adversus Dominum impie proclamasse leguntur, Sanguis ejus super nos et super filios nostros ( Mt, 27, 25); quod utique temporibus Vespasiani et Titi expletum, qui legit Josephumhistoriographum, non ambigit ambiguum. Deinde sequitur historia et dicit: Quod enim Elias exorat ut pluvia tribuatur a Deo, hoc quoque Dominum fecissepro suis discipulis et qui per verbum illorum credituri erant, evangelistapronuntiat. Ministrum Eliae, cui jussum est contemplari contra mare, omnium prophetarumqui ante adventum Salvatoris fuerunt, typum gestasse non dubium est; quibus ingratia Spiritus sancti per omne tempus quod ante adventum Salvatorispraecessit, incarnationem illius praestolare datum est. Nubecula parva, quae velut vestigium hominis ascendisse de mari describitur,Dominus ac Redemptor noster accipiendus est; sicut enim vestigium extremumcorporis membrum est, ita quoque Dominus Jesus humilis et parvus ac puer inmundo existere voluit, qui nos a peccato mundaret. Coeli contenebrati sunt, quia sancti praedicatores divini verbi occultissacramentis sunt repleti. Pluvia facta est magna, quia evangelicus imber per apostolorum praedicationemtotius mundi rigavit fines. Currus Achab, quem Elias accinctus lumbis praeibat, diaboli accipiendapotestas est, cui a Domino dicitur, Vade retro, Satanas, non tentabis Dominum Deum ( Mt, 4, 10 et Mt, 4, 7) (Matth. V); in tantum enim diaboli potestas in adventuDomini inanis exstitit et infirma, ut nec in porcos intrandi haberet licentiam,nisi ei fuisset permissum.

Theutmirus; Claudius Taurinensis

• Liber 4, Caput 2
  • Ministrum Heliae, cui jussum est contemplari contra mare, omnium prophetarum, qui ante Salvatoris adventum fuerunt, typum gestasse non dubium est, quibus in gratiam Spiritus Sancti per omne tempus, quod ante adventum Salvatoris praecessit, incarnationem illius praestolare datum est. Nubecula parva, quae velut vestigium hominis ascendisse de mari describitur, Dominus, ac Redemptor noster accipiendus est: sicut enim vestigium extremum corporis membrum est, ita quoque Dominus Jesus humilis, et parvus, ac pauper in mundo existere voluit, qui nos a peccato mundaret. Coeli contenebrati sunt, quia sancti praedicatores divini Verbi occulti Sacramentis sunt repleti: pluvia facta est magna ( R3, 18, 45), quia evangelicus imber per Apostolorum praedicationem totius mundi rigavit fines. Currus Achab, quem Helias accinctis lumbis praeibat, Diaboli accipienda potestas est, cui a Domino dicitur : Vade retro Satanas; non tentabis Dominum Deum tuum ( Mt, 4, 10). In tantum enim Diaboli potestas in adventu Domini inanis exstitit, et infirma, ut nec in porcos dominandi haberet licentiam: nisi ei fuisset permissum.