V. 12 :
At ille respondens, ait: Amen dico vobis, nescio vos.
Poètes
Commentaires
Gregorius I (540-604)
Liber 1, Caput 1
Ablactantur autem infantes, cum parvuli sanctae Ecclesiae tam
spiritualis eruditionis quam bonae conversationis incrementa suscipiunt,
et jam non planiora sacri eloquii, sed alta ejus sacramenta
requirunt. Et ablactatus infans ante conspectum Domini ut
appareat ducitur, cum per adhortationem praedicatorum quisquis subjectus
bene proficiens bonis operibus adornatur. Qui enim ad hoc
ducitur ut appareat, non tantum ut videat defertur, sed etiam ut
videatur. Quia enim in fine a Domino multi audituri sunt:
Nescio vos
(
Mt, 25, 12), apparere in conspectu Domini Samuel dicitur, quia electus, et
humilis subditus, dum perfecte praesentia despicit, adveniente extremo
judice nequaquam reprobatur. Quos autem saeculum in sui amore
defixos retinet, in conspectu Domini non apparent. Qui enim
in honore rerum transeuntium videri elatiores appetunt, hoc profecto
superbiendo agunt, ut ab eo quo solo videri debent honorabiles nunquam
videantur. Unde et rex electus, et in rerum culmine positus,
ne in flore saeculi deciperetur obsecrat, dicens:
Ne projicias me, Domine, a facie tua
(
Ps, 50, 13). Anna ergo et ablactare filium repromittit, et ante
conspectum Domini ut appareat ducere, quia sancta Ecclesia electos
subditos quos erudit praesentia perfecte despicere docet, et bona agere,
et ad aeterna bona per humilitatem festinare. Et notandum
quia ab ablactationis loco ductus asseritur, qui apparere debere in
conspectu Domini perhibetur, quia videlicet, non parum interest
spiritualis itineris, cum ab eo quod de coelesti magisterio discimus in
usum perfectae tendimus operationis. Quia vero a studio
ejusdem boni operis nunquam cessandum est, sequitur:
Et appareat ibi jugiter.
(
S1, 1, 22)
Liber 6, Caput 3
Quid est, quod tanta pulchritudo regis asseritur, nisi quia magnis
virtutum fulgoribus ornari debet persona doctoris? Nam de
Redemptore dictum est:
Spiritus ejus ornavit coelos.
(
Jb, 26, 13) Coeli namque sunt sublimes praedicatores.
Qui profecto coeli a spiritu ornati sunt, quia virtutes quibus emicant a
Spiritu sancto percipiunt. Quid est ergo, quod rufus
asseritur, nisi quia in rubra saepe materia charitatis fervor
designatur? Unde et in veste pontificis coccus ponitur bis
tinctus, ut duplici vestiatur charitate. Rufus ergo dicitur
per ardorem charitatis, quia dum ardentia praecepta charitatis exhibet,
quasi per calorem rubet. Quid item est pulcher aspectu, nisi
interna contemplatione conspicuus? Quasi enim pulchrum
aspectum habet, qui decore visionis radiat in interna
contemplatione. Quid ergo facies designat, nisi exteriorem
gloriam honestatis? Nam quia per faciem quisque cognoscitur,
decor faciei est praeclara honestas conversationis. Quasi
enim per faciei decorem cernitur, qui in omni gestu corporis splendidus
invenitur. Rufus ergo amore est, pulcher aspectu propter
scientiam decora facie, splendidus honestate. Quia vero
charitatis fervor per sancta opera demonstratur, potest per ruborem ipse
labor operis designari. Qui enim nimis laborat, faciei
ruborem repraesentat: quia dum intus incalescit, foris in vultu ruborem
trahit. Sic namque est omnis spiritualis labor.
Quia enim unusquisque quanto amplius pro aeterna vita laborare conatur,
tanto ferventius ad laborandum sancti Spiritus ardore succenditur, velut
in fervescendo ruborem excitat, quem foris portat. Rufus est
ergo doctor labore pii operis, pulcher aspectu in fulgore
contemplationis. Decor vero faciei ipsa est pulchritudo
charitatis. Per alias quippe virtutes formam sanctitatis
accipimus; per ipsam charitatem, ipsam formam nobis quasi mirabili
decore vestimus. Illae aliae virtutes corpus justitiae sunt,
charitas vero hujus corporis facies recte intelligitur. Per
faciem quippe, non per corpus unusquisque cognoscitur. Nam si
corpus videas, et faciem non videas, eum cujus solum corpus aspicis non
agnoscis. Quid vero est aliud, quod fatuis virginibus
respondetur a sponso:
Nescio vos>?
(
Mt, 25, 12) Ecce per magnos labores virginitas conservatur, ipsa
quoque virginitas magna et incomparabilis virtus agnoscitur.
Quid est ergo, quod fatuae virgines a sponso non cognoscuntur, nisi quia
corpus habent quo subsistant, decorem vero non habent faciei quem
sponsus agnoscat. Habent quidem laborem in conservando
corpore, non habent decorem vultus in perfecta charitate.
Haec namque tria eo quo ponuntur ordine, in electi conversatione
proficiunt. Nam pulchros contemplationis aspectus habere non
praevalet, nisi qui prius se in labore pii operis vehementer
exercet. Aeternae quidem lucis gaudia illius summi luminis
immensitas, aeternus ille vigor splendoris ineffabilis, quo laboriosius
quaeritur, se quaerentibus laxius aperitur. Qui ergo jam
talis est, idoneus quidem ad docendum cernitur; sed nisi decora facie
fulgeat, nisi mentem charitatis perfectae radiis illustratam gerat,
dignus tanta celsitudine non probatur. Sit ergo rufus pastor,
et non sit remissus in opere; sit pulcher aspectu, videlicet sublimis in
eo contemplatio; sit decora facie, ut totum robur operis, et altitudo
contemplationis, supernae majestatis oculis notum, sit per ineffabilem
pulchritudinem charitatis. Haec quippe tria immensi decoris
insignia, quia sanctae Ecclesiae doctor habere debet, pro omnibus Petrus
assumitur, et an amet Redemptorem tertio interrogatur. Primo
namque ei dicitur:
Petre, amas me ?
(
Jn, 21, 17) [mauvais référencement: Jn, 21, 16] ut per amorem agere fortia studeat; secundo, ut in
contemplando alta cognoscat; tertio, ut perfectae charitatis affectu, et
erga proximum ferveat, et ad speciem Conditoris ferventius
inardescat. Talis ergo ac tantus tam pulcher, tam decorus
puer, quo testimonio proferatur, audiamus. Nam sequitur:
Surge, et unge eum, ipse enim est.
(
S1, 16, 12)
Commentaires
Gregorius I (540-604)