V. 31 :
Qui desursum venit, super omnes est. Qui est de terra, de terra est, et
de terra loquitur. Qui de caelo venit, super omnes est.
Poètes
Commentaires
Gregorius I (540-604)
Liber 1, Caput 1
De Ramatha Sophim, de monte Ephraim
(
S1, 1, 1). Ramatha, Sophim et Ephraim, Hebraica nomina
sunt, quorum primum in lingua nostra sonat, Visio consummata, secundum
vero, Specula; tertium denique, Frugifer, sive fructificans,
interpretatur. Quae autem est visio consummata, nisi Dei
omnipotentis cognitio perfecta? Hanc profecto consummatam
visionem doctor Gentium insinuat, dicens:
Videmus nunc per speculum in aenigmate, tunc autem facie ad
faciem; nunc cognosco ex parte, tunc autem cognoscam, sicut et
cognitus sum
(
1Co, 13, 12). Et quid specula, nisi illa angelorum sublimitas
intelligitur? Specula quippe in sublimi, ad clariorem
visionem eligitur. Ramatha autem Sophim recte dicitur: quia
illa Conditoris nostri perfecta cognitio, a solis illis beatis civibus
haberi potest, qui in superna illa sublimitate consistunt.
Jubar quippe aeterni luminis in sui plenitudine, non in imo praesentis
exilii, sed de statu respicitur aeternae sublimitatis. Unde
bene Ramatha Sophim in monte Ephraim sita perhibetur. Quis
est enim mons Ephraim, nisi coelum? Mons quippe est frugifer,
qui aeternae pulchritudinis flores, et fructus indeficientis gaudii,
semper profert. Bene autem, et Ramatha, et Sophim in Ephraim
monte sita perhibetur, quia illa omnipotentis Dei aeterna visio, et
altitudo illa civium beatorum, non in terra habetur, sed in
coelo. De Ramatha namque se esse insinuans, ait:
Sicut novit me Pater, et ego agnosco Patrem
(
Jn, 10, 15). Hinc iterum dicit:
Nemo novit Filium nisi Pater, et Patrem nemo novit
nisi Filius, et cui voluerit Filius revelare
(
Lc, 10, 22 et
Mt, 11, 27). De specula, hoc est sublimi fuit, qui et Judaeos
increpans, dicit:
Vos de deorsum estis, ego autem de supernis sum: vos de hoc
mundo estis, ego autem non sum de hoc mundo
(
Jn, 8, 23). De monte Ephraim fuit, qui dicit:
Ego sum panis vivus, qui de coelo descendi
(
Jn, 6, 51). De monte Ephraim eum fuisse Joannes Baptista
affirmans, ait:
Qui de coelo venit, super omnes est
(
Jn, 3, 31). Hinc Psalmista ait:
A summo coelo egressio ejus
(
Ps, 18, 7). Hinc Gentium doctor ait:
Secundus homo de coelo, coelestis
(
1Co, 15, 47). Vir ergo, qui unus fuisse asseritur, de Ramatha
Sophim de monte Ephraim exstitisse perhibetur: quia qui inter omnes
natus supra omnes enituit, inde tantus in terra apparuit, quia de coelo
venit. De Ramatha quippe Sophim fuit, quia etsi
incomparabilis hic refulsit, magnitudo tamen excellentiae ejus non
capitur, nisi ubi ejus perfecta cognitio aeternis civibus
exhibetur. Nam hic eum in excellentia virtutis aspexerat,
quid dicebat:
Quod vidimus, et audivimus, et manus nostrae contrectaverunt
de verbo vitae
(
1Jn, 1, 1). Sed quia magnitudinem excellentiae ejus non viderat,
in Ramatha eam nobis repromittit, dicens:
Cum apparuerit, similes ei erimus, quoniam videbimus eum;
sicuti est
(
1Jn, 3, 2).
Liber 3, Caput 4
Si Bethsames interpretatur domus solis, domus solis civitas est
coelestis. Hic Josue Bethsamita non tam typo, quam ipso
nomine et dignitate humani generis Redemptorem significat.
Josue quippe, salvator nostro eloquio dicitur. Et de
semetipso Dominus dicit:
Venit filius hominis quaerere, et salvum facere quod
perierat
(
Lc, 19, 10)
. Hinc est etiam, quod Joseph in somnis per angelum
repromittitur:
Ipse salvum faciet populum suum a peccatis eorum
(
Mt, 1, 21). Bethsamitam quoque se esse per semetipsum
manifestat, dicens:
Ego sum panis vivus, qui de coelo descendi
(
Jn, 6, 41)
. Hinc Joannes Baptista ait:
Qui de coelo venit, super omnes est
(
Jn, 3, 31). Quis est ergo ager Josue Bethsamitae, nisi
amoenitas vitae contemplativae? Ibi enim et herbarum virores,
et odores aromatum, et florum diversa pulchritudo cernitur; quia nimirum
quo superna illa societas clarius aspicitur, quod incorruptibile floret
angelis, quod immarcescibile viret sanctis, quod inviolabile in
virginibus redolet, contemplantium oculis gratius exhibetur.
Bene autem idem ager Salvatoris esse perhibetur; quia contemplativae
vitae amatores, quo secretius conversantur, Redemptori nostro gratiores
et familiariores sunt. In agrum quoque Josue Bethsamitae
plaustrum venit, cum mens electa a saeculi intentione divisa, solis
coelestibus intendit, cum coelestis jam amoenitate visionis fruitur;
quia terrena respicere per amorem dedignatur. Et notandum
quia hoc plaustrum novum fuisse, non valde supra relatum est; quia
profecto mens criminum vetustate resoluta, ad tantam gloriam recipi non
meretur.
Liber 6, Caput 3
Sed in septem Isai filiis rex non invenitur. Quid enim
septem Isai filii, nisi omnes sunt Synagogae perfecti? Qui ad
prophetam veniunt, sed eorum nullus eligitur: quia electus praedicator,
et perfectos Synagogae filios aspicit, et ex eis Redemptorem humani
generis nullum credit. Adducit ergo omnes priores filios, ut
cum perfectos omnes aspicimus, Redemptoris excellentiam
cogitemus. In quibus profecto nisi parvulus adducitur, rex
esse a Domino non monstratur: quia nimirum cum Redemptori nostro magnos
viros conferimus, quantum excellat ejus dignitas, videtur.
Non invenitur ergo in aliis, quia puri homines sunt.
Quaeritur ergo in pascuis puer qui pascit oves, quia usque ad mortem
Patri obediendo se subdit:
generationem tamen ejus quis enarrabit
(
Es, 53, 8)? Parvulus quippe dicitur, quia humilitatis ejus gratia
commendatur. Parvulus ergo dicitur, qui minoratus ab angelis
per Psalmistam perhibetur
(voir:
Ps, 5)
. Sed parvulus oves pascit, quia per humilitatem est
humilis, et per majestatem sublimis. Hic laborat et esurit,
sed ibi de gloria majestatis suae angelos pascit. Dum enim de
plenitudine gloriae ejus omnes accipiunt, quasi in illis beatissimis
pascuis per puerum saturantur. Parvulus etiam pastor
asseritur: quia de carnis ejus assumptione, superni cives ineffabiliter
gaudent. Gaudium quippe illud ineffabile beatorum civium,
quasi ovium cibus est. Hic ergo adduci instanter praecipitur,
hic donec veniat, discubitus necesse est differatur.
Discumberet quippe, antequam veniret, si plebs in alium
credidisset. Exspectari ergo debuit, qui beatarum animarum
singularis et unicus cibus fuit. Unde et per semetipsum
dicit:
Ego sum panis vivus, qui de coelo descendi
(
Jn, 6, 51). Sed quia
qui ascendit, ipse est, qui descendit
(
Ep, 4, 10), illuc mittitur, ut adducatur. Mittere namque ad
pascua, est mentem supra Angelos usque ad aequalitatem aeterni Patris
extendere. Et invenire eum, est summo patri eum per omnia
aequalem credere. Adducit autem eum, qui etiam ad
Redemptionem humani generis per assumptam humanitatem venisse jam
asserit. Miserat namque, et adduxerat eum hic, ad quem in
ejus typo mittitur, cum dicebat:
Qui de coelo venit, super omnes est.
(
Jn, 3, 31) Parvum pascentem oves adducebat Isaias, cum
dicebat:
Parvulus natus est nobis, et filius datus est nobis, et
vocabitur nomen ejus, admirabilis, consiliarius, Deus, fortis,
pater futuri saeculi, princeps pacis.
(
Es, 9, 6)
Sed quia doctoris fides ad salutem sibi tantum, non etiam
auditoribus proficit, mitti et adduci praecipitur, ut unusquisque fidem
ejus habeat, per quam salvari mereatur. Ire etenim singuli,
et adducere eum debent, quia firmiter debent eum credere per divinitatem
aeterno Patri aequalem, et per manitatem naturae nostrae
participem.
Commentaires
Gregorius I (540-604)