Liber Psalmorum

Angelomus Luxovensis(-c.895)

• Liber 3, Caput 15
  • Et dixit Elias Thesbites de habitatoribus Galaad ad Achab: Vivit Dominus Deus Israel, in cujus conspectu sto, si erit annis his ros et pluvia, nisi juxta oris mei verba. Et factum est verbum Domini ad eum, dicens: Recede hinc et vade contra orientem, et absconde te in torrente Carith qui est contra Jordanem et ibi de torrente bibes, corvisquepraecepi ut pascant te ibi. Abiit ergo et fecit juxta verbum Domini: cumque abiisset sedit in torrente Carith qui est contra Jordanem. Corvi quoque deferebant ei panem et carnes mane: similiter panem et carnes vesperi, et bibebat de torrente. Post dies autem aliquantos siccatus est torrens, non enim pluerat super terram. ( R3, 17, 1, R3, 17, 2, R3, 17, 3, R3, 17, 4, R3, 17, 5, R3, 17, 6 et R3, 17, 7) Priusquam allegorice quid ista significent disseramus, libet inquirere juxtamoralitatem, quid est quod ait: « Vivit Dominus in cujus conspectu sto. » Sciendum estquod duobus modis in conspectum Domini venimus, cum in extremo judicio ante tribunalejus assistimus. Nam quoties Conditoris nostri potentiam ad sensum reducimus, toties in conspectuillius stamus. Unde recte nunc per virum Dei Eliam dicitur: Vivit Dominus Deus Israel in cujus conspectu sto. ( R3, 17, 1) His justus in conspectu Domini stat ut fideliter vivat, illic ut veracitercoronam vitae accipiat. Thesbi igitur unde Elias Thesbites dicitur, civitas est Galaaditis regionis. Caeterum spiritaliter Elias rectius Dei Filio assimilatus est, cui et auctoritaset nomen veri Dei congruit: Elias enim Dominus Deus interpretatur, sive fortis Deus, quod nomen substantialiter Dei Filio inest, auctoritatem sibividelicet faciendi quid velit naturaliter vindicans. De quo per Psalmistam dicitur: Fortis Dominus, potens in praelio. ( Ps, 23, 8) [mauvais référencement: Ps, 23] Thesbites autem captivans sive convertens interpretatur,sicut et de Domino scriptum est: Converte, Domine, captivitatem nostram. ( Ps, 125, 4) [mauvais référencement: Ps, 125] Et sicut Melchisedech in Scripturis (qui utique typum gessit Salvatoris) origotacetur, ita et Eliae; in illius enim praefiguratione genus minime narratur, cumsubito nomen illius introducitur, ex quo tribu vel familia ortus sit minimeprofertur. Torrens Cison qui et Carith interpretatur cognitio, sive concisio, vel divisio, quod Judaico populo congruere certissimumest. Panes vero et carnes ex quibus Elias, ministrantibus corvis, pastus est, operapietatis et obsequium, quod eidem Domino a fidelibus ex populo Judaeorum exhibitumest, praefigurasse non dubium est. Siccatio torrentis abolitionem significat legis, quam, adveniente Salvatore, incarnalibus observationibus defecisse certum est. Nonnulli volunt aliter intelligi, quod nobis dissonum esse videtur,quibusdam inlocis. Absconditus est (inquiunt) Elias noster in torrente Carith, qui interpretatur calvus, et ibi de torrente bibit, cum in calvariae loco, ubi abscondita estvirtus gloriae ejus, de torrente mortalitatis nostrae Dominus gustavit. Corvi autem pascebant Eliam, deferentes ei panem et carnes mane et vesperi, cumgentilitas de nigredine peccatorum veniens, Christo Domino salutem nostram esurienti,panem fidei et spem resurrectionis per gratiam ejus illuminata offert, mane videlicet,evangelicae praedicationis. Et item panem et carnes vesperi similiter defert, cum eamdem fidem usque ad finemmundi servans incontaminatam, cum carnis resurrectione venienti judicipraesentat. Post dies autem aliquantos siccatus est torrens, ( R3, 17) quia consummato cursu praesentisvitae, absorpta erit mors in victoria ( 1Co, 15): etiam ultra mors non erit, neque luctus, neque clamor, quae prima abierunt. ( Ap, 21) Hanc etenim intelligentiam prudenti lectori relinquimus, si hanc sibi eligerevoluerit, quia nobis de corvorum refragare videtur intellectu.

Auctor incertus

• Liber 4, Caput 3
  • Elias igitur recte Dei filio assimilatus est, cui et auctoritas et nomenveridice congruit. Elias enim Deus meus interpretatur, quod nomen substantialiter Dei Filioinest, auctoritatem videlicet sibi faciendi quod velit originaliter vindicans,quoniam omnia quae sunt Patris, sua quoque testatus est esse. Tespites autem, Captivans sive Convertens interpretatur. De Domino enim Psalmista ait, Ascendens in altum, captivam duxit captivitatem ( Ep, 4, 8) [mauvais référencement: Ps, 145] ; et iterum: Converte, Domine, captivitatem nostram, sicut torrens in austro ( Ps, 125, 4) [mauvais référencement: Ps, 67] . Ac ne forsitan moveat quempiam quod Eliam Dei comparaverim Filio, legatEpistolam ad Hebraeos, et id Apostolum protulisse reperiet, dicens quodammodo: Hic Melchisedech assimilatus Filio Dei; permanet pontifex in aeternum, sine patre , inquit, sine matre, sine genealogia, neque initium dierum habens, neque finem ( He, 7, 3); quod utique nulli homini nisiDei Filio soli congruere poterit, qui ex qua vel unde originem trahat,Scriptura nequaquam indicat. Idipsum etiam et de Elia Scriptura testatur, cum subito nomen illiusintroducit, et ex qua tribu vel familia ortus sit minime profertur. Torrens Charith, qui interpretatur Divisio, sive Concisio, Judaico populocongruere certissimum est. Qui populus torrenti merito comparatur, quia quod ad observandum per legem eidivinitus fuerat traditum, opportuno tempore incarnationis Dominicae finiendumerat, quando umbrae et imagines legis expletae noscuntur. Pascitur deinde Elias tempore famis a corvis, mane afferentibus panem, et advesperam carnes; et Manichaei intelligunt in illis libris Christum, cuiquodammodo salutem nostram esurienti confitentur peccatores, fidei primitiasnunc habentes, in fine autem velut ad vesperam saeculi etiam carnisresurrectionem percipientes. Potest et per panem et carnem, quae mane et vespere corvos Eliae attulisseScriptura pronuntiat, intelligi: in panibus opera pietatis, quae in peregriniset indigentibus sibi testatus est Dominus dari; in carnibus autem castigatiointelligenda est corporis sive cruciatus, quos pro divino amore vel cultu omnessancti sibi intulisse, vel a persecutoribus pertulisse mane et vespere, id est,sub veteri Testamento et evangelica praedicatione leguntur.

Theutmirus; Claudius Taurinensis

• Liber 4, Caput 2
  • Helias igitur recte Dei filio assimilatus est, cui et auctoritas, et nomen veridice congruit; Helias enim Deus meus interpretatur: quod nomen substantialiter Dei filio inest: auctoritatem sibi videlicet faciendi, quod velit originaliter vindicans: quoniam omnia, quae sunt Patris, sua quoque esse testatur est: thesbites autem captivans, sive convertens interpretatur. De Domino hoc Psalmista ait : Ascendens in altum captivam duxit captivitatem ( Ps, 67, 19). Et iterum : Convertere Domine captivitatem nostram, sicut torrens in austro ( Ps, 125, 4). Ac ne forsitan moveat quempiam, quod Heliam, Dei comparaverim filio, legat epistolam ad Hebraeos, et id Apostolum protulisse reperiet dicendo : Quodammodo hic Melchisedech assimilatus filio Dei permanet in aeternum Pontifex: sine patre, sine matre, sine genealogia, neque initium dierum habens, neque finem ( He, 6, 20, He, 7, 1 et He, 7, 3) [mauvais référencement: He, 7, 3] . Quod utique nulli hominum, nisi Dei filio olim congruere potuit, qui ex quo, vel unde originem trahat, Scriptura penitus non indicat. Id ipsum etiam, et de Helia Scriptura testatur, cum subito nomen illius introducit, et a qua tribu, vel familia ortus sit, minime profertur. Torrens Carith, qui interpretatur Divisio, sive concisio, judaico populo congruere certissimum est: qui populus torrenti merito comparatur, quia quod ad observandum per legem ei fuerat divinitus traditum, opportuno tempore Incarnationis dominicae finiendum erat, quando umbrae, et imagines legis expletae noscuntur. Pascitur deinde Helias tempore famis a corvis mane afferentibus panem, et ad vesperam carnes: et Manichaei non intelligunt in illis libris Christum, cui quodammodo salutem nostram esurienti, confitentur peccatores fidei primitias spiritus nunc habentes, in fine autem, velut ad vesperam saeculi etiam carnis resurrectionem, percipientes? potest et per panem, et carnem, quas mane, et vespere corvi Heliae afferre, Scriptura pronuntiat, intelligi in panibus opera pietatis, quae in peregrinis, et indigentibus, sibi testatus est Dominus dari (voir: Mt, 10, 4) . In carnibus autem castigatio intelligenda est corporis, sive cruciatus, quos pro divino amore, vel cultu, sancti omnes sibi intulisse, vel a persecutoribus pertulisse mane, et vespere, id est sub veteri testamento, et evangelica praedicatione, leguntur.