V. 9 :
Suavis Dominus universis, et miserationes eius super omnia opera eius.
Poètes
Commentaires
Gregorius I (540-604)
Liber 2, Caput 4
Omnipotens enim Deus, etsi aequitate justus est, abundantior tamen
creditur miseratione pius. Unde et per Prophetam dicitur:
Miserationes ejus super omnia opera ejus
(
Ps, 144, 9)
. Hinc est id quod per Jonam prophetam Ninivitis minas
subversionis protulit, et tamen poenam evertendae civitatis
poenitentibus indulsit
(voir:
Jn, 3, 1,
Jn, 3, 2 et
Jn, 3, seq)
. Hinc est enim quod Ezechiae regi
(voir:
R4, 20, 1 et
R4, 20, seq)
per prophetae oraculum mortis poena promittitur
(voir:
Es, 38, 1 et
Es, 38, seq)
, sed quia rex, mori metuens, coram Domino se
poenitentiae lacrymis afflixit, mortem, qua moreretur, apud eum, quem
timuit, non invenit. Et supra quidem se Dominus locutum
fuisse asseruit, ut domus Heli et patris ejus in conspectu suo usque in
sempiternum ministraret, sed qui de bono agente, bona locutus fuerat, de
domo reproba jam effecta sententiam permutavit, dicens:
Nunc autem absit hoc a me
(
S1, 2, 30). Si ergo bona promissa revocat omnipotens
Deus, quia ii quibus promiserat male permutantur, quanto magis minarum
effectus retrahit, cum bene conversos eos aspicit quibus pro admissis
iniquitatibus poenam animadversionis intimavit? Quid ergo ad
haec dicimus, qui quotidie delinquimus, atque in reatus nostri
obligatione securi sumus? Hoc igitur ipsum, quod
districtionem divinae justitiae non tenemus, nobis valde timendum est,
quia ecce qui divina indignatione projicitur pro culpa perpetratae
negligentiae nullo timore sollicitus fuisse perhibetur. Sed
quia ad timorem reprobi praedicatoris repulsionem novimus, electi
profectum audiamus. Nam sequitur:
Crevit autem Samuel, et Dominus erat cum eo
(
S1, 3, 19).
Liber 4, Caput 5
Hoc profecto hac unctione exprimitur, quod in sancta Ecclesia nunc
etiam materialiter exhibetur: quia qui in culmine ponitur, sacramenta
suscipit unctionis. Quia vero ipsa unctio sacramentum est, is
qui promovetur, bene foris ungitur, si intus virtute sacramenti
roboretur. Ipsas ergo olei virtutes prius videamus
attentius. Oleum quippe liquoribus aliis superfertur, oleum
ignem fovet, oleum vulnera curare consuevit. Per illud ergo
misericordiae bonum significat, quia scriptum de Domino est:
Miserationes ejus super omnia opera ejus.
(
Ps, 144, 9)
Quia ignem fovet,praedicationis gratiam designat, quae electorum
mentes illuminat.
Quia vero vulnera per oleum curantur, hoc profecto insinuat, quod
detergenda sunt vulnera peccatorum.Ungatur ergo caput regis,
quia spirituali gratia mens est replenda doctoris. Habeat in
unctione sua oleum, habeat misericordiam abundantem, quae sibi
virtutibus aliis praeferatur. Habeat oleum, ut dum ardorem
sancti Spiritus in se nutrit, lucere vehementer aliis per verbum
possit. Habeat nihilominus oleum medicinae, ut sapienter
disponat, qualiter peccatorum foetores tergat, et aegras mentes saluti
restituat. Sed lenticula Saul ungitur, non pro praesignanda
doctrina, sed ad exprimenda futura. Lenticula quidem parvum
est vas: quid ergo est, quod lenticula olei Saul ungitur, nisi quia in
fine reprobatur? Nam quia obedire Deo postea noluit, a
Samuele audivit:
Quia projecisti sermonem Domini, projecit te Dominus, ne sis
rex.
(
S1, 15, 26) Velut enim lenticula olei parum habuit, qui
spiritualem gratiam projiciendus accepit. Quod in rectoribus
quoque sanctae Ecclesiae convenienter accipitur.
Plerumque enim culmen praelationis accipiunt, qui in charitate Dei et
proximi perfecti non sunt. Quemdam namque affectum charitatis
habent, sed plenitudinem ejus non habent. Illa ergo rudis et
imperfecta mentis affectio, quid est nisi lenticula olei? Nam
dum ungit caput, et non replet: tota quidem effunditur, sed parum
exhibet. E contra autem cum electus rex, ungi praecipitur,
eidem prophetae Dominus ait:
Imple cornu tuum oleo, et veni mittam te ad Isai
Bethlehemitem: providi enim in filiis ejus mihi regem.
(
S1, 16, 1) Hinc est, quod idem electus rex plenitudinem unctionis
suae Dei laudibus imputans, ait:
Impinguasti in oleo caput meum, et poculum meum inebrians
quam praeclarum est.
(
Ps, 22, 5) Qui ergo gratiam unctionis non perseveraturus accepit,
dispensante Deo, per illius vasis liquorem ungitur, quo uncti defectio
signaretur. Sequitur:
Commentaires
Gregorius I (540-604)