Liber Psalmorum

Angelomus Luxovensis(-c.895)

• Liber 1, Caput 5
  • Cumque surrexissent diluculo Azoti altera die, ecce Dagon jacebat pronus in terra ante arcam Domini, ( S1, 5, 3) et reliqua. Jam superius diximus quod arca duo significat Testamenta. Philisthiim vero in hoc loco gentiles praefigurantur. Sed dum arcam ad templum suum deferunt, Dagon illorum deus corruit, atque duaepalmae et caput absciduntur. Quid est enim hoc, quod dum arca juxta Dagon constituitur, mox in terramprosternitur, nisi statim ut testamenta Dei ad gentes pervenerunt, confestim idolaquae deceptum possidebant orbem destructa sunt, omnisque error simulacrorum corruit,praesentiam Dei ferre non sustinens. Sed notandum est,quia hi qui arcam constituunt juxta Dagon, ut arca Dei subditailli fuisset, figuram gesserunt sapientium hujus mundi, qui testamenta Dei subderevoluerunt sub suorum scientia. Illi vero qui Dagon restituerunt in locum suum, figuram gesserunt eorum quidefensores fuerunt idololatriae cultus. Nam in manibus Dagon praecisis opus idololatriae amputatum, in capite vero ejussuperbia diaboli abscisa significabatur, a quo initium peccati fuit. Quod vero in limine inveniuntur, gestum est, ut scilicet praefinitum suaeidololatriae finem agnoscerent. Limen enim finem itineris significat, id est consummationem idoli. Seu limen significat fidem, per quam idololatriae cultus destructus est. Etiam illud pertinet admagnam significationem, in ipsa ruina Dagon sui, atquefractura illius, solum invenerunt fractis ejus omnibus membris dorsum. Dorsum quippe fugam, significat, id est abolitionem idolorum. Quicunque enim fugiunt, persequentibus dorsum dant. Unde et de hostibus scriptum est: Qui pones eos dorsum. ( Ps, 20, 13) [mauvais référencement: Ps, 26] Ubi enim sunt idola? perierunt, et si aliqua sunt remanentia ab aliquibusabscondunt, fugiunt. Nam sequitur:

Rabanus Maurus (780-856)

• Liber 1, Caput 5
  • Philisthiim autem tulerunt arcam Dei, et asportaverunt eam a lapide adjutorii in Azotum, ( S1, 5, 1) et reliqua. (voir: Hier, sl) Lapis adjutorii dicitur locus ille in quo posuit Samuel lapidem unum inter Masphat et inter Sem, sicut in sequentibus demonstratur. Azotus, quae et Astro dicitur, est usque hodie nobile municipium Palestinae provinciae, et una de quinque civitatibus Allophylorum, decreta quidem tribui Judae, non retenta tamen ab ea, quia nequaquam veteres potuit accolas expellere. Interpretatur autem ignis patris mei, vel incendium. Et bene incendium patris locus ille dicitur, ubi idolum Dagon consistebat: quia adventus arcae Dei in Azotum, incendium erat diaboli, patris omnium iniquorum. Dagon interpretatur piscis tristitiae, significans hostem antiquum, qui in mare istius mundi positus, devorat piscatores. Quem liber Job Leviathan et Behemoth (voir: Jb, 3 et Jb, 30) nuncupat. (voir: Isid, sl) Sed quid est quod dum posuissent arcam Domini Philisthiim in templum Dagonis dei sui, introierunt templum, et invenerunt Dagonem prostratum, atque confractum caput ejus, duaeque manus abscisae sunt? Statim ut testamentum Domini pervenit in gentibus, confestim idola, quae deceptum possidebant orbem, destructa sunt, omnisque error simulacrorum corruit, praesentiam Domini ferre non sustinens. Nam in manibus Dagon praescisis opus idololatriae amputatur, et in capite ejus superbia diaboli abscisa significatur, a quo initium peccati fuit. Quod vero in limine, ut certum scilicet praefinitumque sui idololatria finem agnosceret. Limes enim finem itineris significat. Etiam et illud ad magnam pertinet significationem, in ipsa ruina Dagon dei sui atque fractura, quod dorsum illius solum inveniretur, fractis ejus omnibus membris. Dorsum quippe fugam significat. Quicunque enim fugiunt, persequentibus dant dorsum. Unde et scriptum est de hostibus: Quoniam pones eos dorsum. ( Ps, 20, 13) [mauvais référencement: Ps, 20] Ubi sunt enim idola? Perierunt, et si aliqua remanentia ab aliquibus absconduntur, fugiunt. Quod autem percussi sunt in posterioribus hi qui arcam Dei captivaverunt, haec poena signum videtur, quia si qui susceperint testamentum Dei, et posteriora dilexerint, et ipsis justissime cruciabuntur, qui, sicut Apostolus (voir: Ph, 3) , aestimare debent eadem sicuti stercora. Qui enim sic assumunt divinum Testamentum ut posteriora respicientes, veteri se vanitate non exuant, similes sunt hostibus illis qui arcam testamenti captivam juxta idola sua posuerunt. Et illa quidem vetera etiam nolentibus cadunt: quia omnis caro fenum, et claritas hominis ut flos feni. Aruit fenum, flos ejus decidit, ( Es, 40) arca Domini manet in aeternum, secretum scilicet testamentum regni coelorum, ubi est verbum Dei.

Auctor incertus

• Liber 1, Caput 6
  • Igitur posteaquam haec in figura mutationis veteris Testamenti a prophetaillo praenuntiata sunt ad Heli, offendente Dominum Israel, instruxerunt aciemPhilistaei contra eos; tollunt autem Israelitae arcam ad stationem suam, captaest ab hostibus arca, ipsique non solum victi sunt, et in fugam versi, immoetiam magna strages facta est occisorum. Nonnulla tamen futurorum significat res gesta haec: in prophetia enim arcailla ab alienigenis capta, indicabat testamentum Dei transiturum adgentes. Quando enim nuntiatum est Heli sacerdoti captam fuisse arcam Domini, cecidit de sella, et mortuus est. Transeunte arca Domini ad gentes, periit atque interiit sacerdotiumJudaeorum. Duo quoque filii Heli corruerunt, unius uxor viduata, et mox in partu mortuaest, propter eamdem perturbationem. Quod evidenti signo praefiguratum est, post exstinctum sacerdotium Judaeorum,carnalem interiisse Synagogam, illi carnaliter adhaerentem; prostratoque Helide sella, pontifices Judaeorum sedem habuere vacuam, et gloriam sacerdotii,regnique exstinctam. Sed quid est quod dum posuissent Philistiim arcam Domini in templo Dagonisdei sui, intraverunt templum, et invenerunt deum suum prostratum atqueconfractum, caput ejus duaeque manus abscissae? Statim enim ut testamentumDomini pervenit in gentes, confestim idola quae deceptum possidebant orbemdestructa sunt, omnisque error simulacrorum corruit, praesentiam Dei ferre nonsustinens; nam in manibus praecisis Dagon, potest idololatriae finis agnosci:limen enim finem itineris significat. Etiam et illud, ad magnam pertinet significationem in ipsa ruina Dagon deisui atque fractura, quod dorsum illius solum invenerunt, fractis omnibus ejusmembris; dorsum quippe fugam significat: quicumque enim fugiunt, persequentibusdorsum dant: unde scriptum est de hostibus, Quoniam pones eos dorsum ( Ps, 20, 13); ubi enim idola perierunt, et si aliqua remanentia abaliquibus absconduntur, fugerunt. Quod autem percussi sunt in posteriora ii qui arcam Dei captivaverunt, hacpoena significatum videtur: quia si qui susceperint testamentum Dei, etposteriora vitae dilexerint, ex ipsis justissime cruciabuntur, quae, sicutApostolus, existimare debent sicut stercora: qui enim sic assumunt testamentumdivinum, ut in posteriora respicientes veteri se vanitate non exuant, similessunt hostibus illis, qui arcam testamenti captivam juxta idola sua posuerunt;et illa quidem veraciter etiam nolentibus cadunt, quia omnis caro fenum, et claritas omnis, ut flos feni, aruit fenum, et flos decidit (voir: Es, 40) . Arca autem Domini manet in aeternum: secretum scilicet testamentumregni coelorum, ubi manet Dei verbum.

Auctor incertus (Beda ?)

• Liber 1, Caput 3
  • Igitur posteaquam haec in figura mutationis Veteris Testamenti a propheta illo praenuntiata sunt ad Heli, offenso Domino ab Israel instruxerunt aciem Philisthaei contra eos: tollunt autem Israelitae arcam ad stationem suam, et capta est ab hostibus arca. Ipsi quoque non solum victi sunt, et in fugam versi, imo etiam magna strages facta est occisorum. Nonnihil tamen futurorum hoc significat res gesta. Prophetice enim arca illa ab alienigenis capta, indicabat testamentum Dei transiturum ad gentes. Quando enim nuntiatum est Heli sacerdoti captam fuisse arcam Domini, cecidit de sella, et mortuus est: transeunte arca Domini ad gentes, periit atque interiit sacerdotium Judaeorum. Duo quoque filii Heli corruerunt, quorum unius uxor viduata, et mox in partu mortua est, propter eamdem perturbationem. Quo evidenti signo praefiguratum est, post exstinctum sacerdotium Judaeorum, carnalem interiisse synagogam, illi carnaliter adhaerentem; prostratoque Heli de sella pontificis, Judaeorum sedem habere vacuam, et gloriam sacerdotii regnique exstinctam. Sed quid est quod dum posuissent Philisthiim arcam Domini in templo Dagonis dei sui, intraverunt templum, et invenerunt deum suum prostratum atque confractum; caput quoque ejus ac duae manus abscisae erant? Statim enim ut Testamentum Domini pervenit in gentibus, confestim idola, quae deceptum possidebant orbem, destructa sunt, omnisque error simulacrorum corruit, praesentiam Dei ferre non sustinens. Nam in manibus Dagon praecisis opus idololatriae amputatur, et in capite ejus superbia diaboli abcissa significabatur, a quo initium peccati fuit. Quod vero in limine, ut certum scilicet praefinitumque suae idololatriae finem agnosceret. Limes enim finem itineris significat; etiam et illud ad magnam pertinet significationem, in ipsa ruina Dagon dei sui atque fractura, quod dorsum illius solum invenerunt, fractis omnibus membris. Dorsum quippe fugam significat. Quicunque enim fugiunt persequentibus dorsum dant. Unde et scriptum est de hostibus, Quoniam pones eos dorsum ( Ps, 20, 13). Ubi sunt idola? Perierunt; et si aliqua remanentia ab aliquibus absconduntur, fugerunt. Quod autem percussi sunt in posteriora hi qui arcam Dei captivaverunt, haec poena signum videtur, quia si qui susceperint testamentum Dei, et posteriora vitae dilexerint, ex ipsis justissime cruciabuntur: quam, sicut Apostolus dicit, existimare debent sicut stercora ( Ph, 3, 8). Qui enim assumunt testamentum divinum, ut in posteriora respicientes, veteri se vanitate non exuant, similes sunt hostibus illis qui arcam testamenti captivam juxta idola sua posuerunt: et illa quidem vetera etiam nolentibus cadunt, quia omnis caro fenum, et claritas hominis ut flos feni. Aruit fenum, flos decidit: arca autem Domini manet in aeternum, secretum testamentum regni coelorum: ubi est aeternum verbum Dei (voir: 1P, 1, 24 et 1P, 1, 25) . Vaccae autem illae allophylorum arcam Dei gestantes, figuram sanctorum renuntiantium saeculo designaverunt, qui nullum delicti jugum traxerunt. Nam sicut illae pignorum affectibus a recto itinere minime digressae sunt, ita sancti mundo renuntiantes parentelae obtentu, non debent a bono praepediri proposito: sicut et Moyses ait, Qui dicunt patri suo et matri, Nescio vos, et fratribus suis, Ignoro illos, et nescierunt filios suos: hi custodierunt testamentum Dei, et praecepta ejus servaverunt. Judicia tua, Jacob, et legem tuam, o Israel (voir: Dt, 33, 9 et Dt, 33, 10) . Ille enim scire Deum famularius appetit, qui pro amore pietatis ejus nescire desiderat quodcunque carnaliter scivit.

Theutmirus; Claudius Taurinensis

• Liber 1, Caput 1
  • (voir: S1, 5, 2 et S1, 5, seq) Sed quid est, quod dum posuissent Philistiim arcam Domini in templo Dagonis Dei sui, intraverunt templum, et invenerunt Deum suum prostratum, atque confractum, caput vero ejus, duasque manus abscissas? Statim enim ut testamentum Domini pervenit in (gentibus) gentes, confestim idola, quae deceptum possidebant orbem, destructa sunt, omnisque error simulacrorum corruit, praesentiam Dei ferre non sustinens. Nam in manibus Dagon praecisis, opus idololatriae amputabatur. Et in capite ejus superbia diaboli abscissa (significabatur) significatur, a quo initium peccati fuit. Quod vero in limine, ut certum scilicet, praefinitumque suae idololatriae finem ( agnoscere ) agnoscerent: limes enim fines itineris significat. Etiam illud ad magnam pertinet significationem, in ipsa ruina Dagon Dei sui, atque fractura, quod dorsum illius solum invenerunt, (voir: S1, 5, 5) fractis ejus omnibus membris: dorsum quippe fugam significat. Quicunque enim fugiunt, persequentibus dorsum dant. Unde et scriptum est de hostibus : quoniam pones eos dorsum ( Ps, 20, 13). Ubi enim sunt idola? perierunt. Et si aliqua remanent, ab aliquibus absconduntur, et fugerunt. Quod autem percussi sunt in posteriora ( Ps, 77, 66 et S1, 5, 6) ii, qui arcam Dei captivaverunt, hoc poenae signum videtur: quia, si qui susceperint (susceperunt: dilexerunt) testamentum, et posteriora vitae dilexerint, ex ipsis justissime cruciabuntur, quae sicut Apostolus ait, existimare debuerant sicut stercora: ( Ph, 3, 8) qui enim sic assumunt testamentum divinum, ut posteriora respicientes, veteri se vanitate non exuant, similes sunt hostibus illis, qui arcam testamenti captivam juxta idola sua posuerunt. Et (illa) alia quidem vetera etiam nolentibus cadunt: quia omnis caro fenum, et claritas hominis, ut flos feni, aruit fenum, et flos decidit ( Es, 40, 6): arca autem Domini manet in aeternum ( Es, 40, 8): secretum scilicet testamentum, regnum coelorum, ubi est aeternum verbum Dei ( Es, 40, 8).