Liber Quartus Regum

Gregorius I (540-604)

• Liber 4, Caput 5
  • Et quia ad hanc sublimem visionem nonnisi humiles exaltantur, bene de eisdem viris dicitur: Quia unus tres haedos, alius tres tortas panis ferebat. ( S1, 10, 4) Tres denique haedos portat, qui ore, corde, et opere se deliquisse poenitendo considerat. Quia enim per haedos, peccatores significantur, ii qui in extremo examine ad sinistram aeterni judicis statuendi sunt, haedorum nomine exprimuntur. Tres ergo haedos ad Dominum portat, qui peccata operis, verbi, et cogitationis poenitendo considerare non desinit. Et vir quidem est, et tamen haedos portat; quia peccare fortiter cavet, sed quasi peccator non desinit satisfacere. Nam vir erat, et haedos portabat, qui dicebat: In multis offendimus omnes. ( Jc, 3, 2) Et quia peccata, quae confitentur, delere poenitendo satagunt: unus tres haedos, alius vero tres tortas panis portat. Tortas quippe panis superius ad afflictionem poenitentiae retulimus; quia si panis aliquando delectationem praesentis vitae significat, panis torquetur, cum pro praeterita carnis delectatione cruciamur. Unde et rex Ezechias cum poenitendo compungitur, delectationes regias se torturum promittit, dicens: Recogitabo omnes dies meos in amaritudine animae meae. ( Es, 38, 15) Quando etenim carnalis mens in culpae delectationes resolvitur, quasi diem habet; quia hoc quod agit, laetanter videt. Dies ergo mentis reprobae sunt delectationes malae. Omnes ergo dies suos peccator recogitat; quia cum per divinam gratiam resipiscit, satisfacere pro universis malis non desinit. Prius enim dicitur unus portare tres haedos, deinde alius tres tortas panis; ut electi cujusque virtus appareat, qui fortis est in bono opere, humilis per aestimationem, afflictus per contritionem poenitentiae. Et quia tantae perfectionis esse nequeunt, nisi qui amore aeternorum bonorum, temporalium obliti sunt, tertius lagenam vini portare dicitur. Lagenam quippe vini portat, qui mentem replevit calore Spiritus sancti, quo et anteriora fortiter currendo appetat, et ea quae retro sunt, velut in magna ebrietatis oblivione derelinquat. Nam haedos portabat, qui dicebat: Venit Christus vocare peccatores, quorum primus ego sum. ( 1Ti, 1, 15) Et quia etiam tortam panis portabat, dicit: Castigo corpus meum, et in servitutem redigo. ( 1Co, 9, 27) Sed quasi amphorae vino ebrius, dicit: Quae retro sunt obliviscens, ad ea vero, quae sunt priora, extendens meipsum, ad destinatum persequor bravium supernae vocationis Dei, in Christo Jesu. ( Ph, 3, Ph, 3, 13 et R4, 3, 14) Viri ergo tres ad Dominum ascendunt, et tres haedos, et tres panis tortas, et vini lagenam deferunt: quia remotioris vitae studiis dediti, ad contemplationem veri luminis surgunt ex merito humilitatis. Sed quales sunt in se, quales vero sint aliis exponit, dicens: Cumque te salutaverint, dabunt tibi tres tortas panis, et accipies de manu eorum. ( S1, 10, 4) Salutant nos viri sancti, quando nobis bona aeterna salutis annuntiant. Qui vero nos per corpus salutant, caput inclinant, ut reverentiam salutatis exhibeant. Viris autem spiritualibus caput inclinare, est mentem a summa contemplatione deponere. Nam si caput non inclinant, salutare non possunt: quia nos salutari eruditione non instruunt, si mentem a summa contemplatione coelestium non deponunt. Tunc enim nobis magnam reverentiam exhibent: quia eos, pro quibus ab alto suo culmine descendere dignantur, parvos esse non tenent.