Liber Psalmorum

Angelomus Luxovensis(-c.895)

• Liber 3, Caput 10
  • Fecit quoque Salomon ducenta scuta de auro puro. Sexcentos auri siclos dedit in laminas scuti unius et trecentas peltas ex auro probato. Trecentae enim minae auri unam peltam vestiebant, posuitque eas rex in domo silvae Libani. ( R3, 10, 16 et R3, 10, 17) In Verbis quoque dierum ita scriptum est: Fecit igitur rex Salomon ducentas hastas aureas de summa sexcentorum aureorum, qui in hastis singulis expendebantur. Trecenta quoque scuta aurea trecentorum aureorum, quibus tegebantur scuta singula. Posuitqueea rex in armentarium quod erat consitum nemore. ( Ch2, 9) Scuta ergo simul et hastae aureae quibus utebantur, sicut in sequentibusostenditur, duces qui excubabant ante ostium domus regis, quid significant nisiarmaturam spiritalem, quam habent praedicatores sancti, qui custodiunt domum Domini,et excubant ad ostia ejus, ut callidis insidiatoribus intercludant aditum, nedecipiant innocentes, de quibus in Cantico canticorum scriptum est: Lectulum Salomonis sexaginta fortes ambiunt ex fortissimis Israel, omnes tenentes gladios, et ad bella doctissimi, ( Ct, 3) quia et praesentem Ecclesiae quietem ac pacem praedicatores sancti contrahaereticorum tuentur incursus, et internam coelestis patriae requiem perfectioresquoque fixa intentionespeculantur. Bene autem iterando adjungitur: « Ex fortissimis Israel. » Israel quippe, vir videns Deum interpretatur. Omnes quidem qui ad divinae visionis gaudia tendunt, recte Israel nominecensentur. Sed fortissimi, inquit, in eis sunt utique illi, qui sive coelestis donospeculationis sublimantur, seu praedicationis ministerium rite peragendumsuscipiunt. Qui et apte sexagenario sunt numero designati, quia tales nimirum denariumaeternae retributionis pro perfectione bonae operationis exspectant, omnes tenentes gladios et ad bella doctissimi, ( Ct, 3) illos tenentes gladios, de quibus dicit Apostolus: Et galeam salutis assumite, et gladium spiritus, quod est verbum Dei. ( Ep, 6) Ad illa bella doctissimi, de quibus idem admonet, dicens: Induite vos armaturamDei, ut possitis stare adversus insidias diaboli; quia non est nobis colluctatio adversus carnem et sanguinem, sed adversus principes et potestates, ( Ep, 6) etc. Et recte doctissimi, quia bellandi magna arte indigent, qui carne inclusi, interris positi, contra spiritalia nequitiae in coelestibus certant. Magna arte, imo magna Dei gratia indigent, cum contra archangelum tot millibusannorum ad bella exercitatum, carnis fragilitas pugnat. Recte ergo ducentae hastae de summa sexcentorum siclorum factae sunt, quiautriusque Testamenti doctrina et operatione perfecti esse noscuntur, cum quidquidsermone docuerint bonis exemplis probaverunt. Necnon et ducenta scuta quorum singula trecenti auresvestiebant, perfectam fidemeorum significant, quam in sanctae Trinitatis confessione habebant. Bene ergo custodes domus Dei hastas et scuta aurea portant, quia sanctipraedicatores, qui sunt Ecclesiae sanctae custodes, claritate supernae sapientiaesplendentes, et verborum jaculis inimicos confodiunt, et scuto sacri fidei telanequissimi ignea repellentes exstinguunt. Quod autem adjungitur: « Posuit ea rex in domo silvae Libani, » apte huic mysteriocongruit. Quid ergo silva Libani, nisi gentium Ecclesiam significat, quae de fastu superbiaeabscisa, in fabrica domus Dei convenienter aptatur? Unde et per Psalmistam dicitur: Ecce audivimus eam in Ephrata, invenimus eam in campis silvae, ( Ps, 131, 6) [mauvais référencement: Ps, 131] etc.

Rabanus Maurus (780-856)

• Liber 1, Caput 6
  • Et dixerunt viri Bethsamitae: Quis poterit stare in conspectu Domini Dei sancti hujus, et ad quem ascendet a nobis? Miseruntque nuntios ad habitatores Cariathiarim, dicentes: Reduxerunt Philisthiim arcam Domini. Descendite et ducite eam ad vos. ( S1, 6, 20 et S1, 6, 21) [mauvais référencement: S1, 7] Venerunt ergo viri Cariathiarim, et duxerunt arcam Domini, et intulerunt eam in domum Abinadab in Gabaa: Eleazarum autem filium ejus sanctificaverunt, ut custodiret arcam Domini, ( S1, 7, 1) etc. Quod autem postquam percussi sunt viri Bethsamitae, eo quod indigne viderent arcam Domini, miserunt eam ad Cariathiarim; quid significare melius potest quam translationem Testamenti Domini a populo Judaico ad gentes? Quia cum illi a patrum orbita deviantes, carnali observantia, et Pharisaicis superstitionibus legem foedarent, Salvatoris dicta spernebant, et per ministros Novi Testamenti verbum salutis illis praedicari penitus recusabant. Unde dicunt ad eos apostoli post resurrectionem Domini: Vobis, inquiunt, oportebat primum praedicare verbum Dei: sed quia noluistis, et indignos vos judicastis aeternae vitae, ecce convertimur ad gentes. ( Ac, 13) (voir: Hier, sl) Cariathiarim, quae et Cariadbal dicitur, civitas est saltuum, una de urbibus Gabaonitarum, pertinens ad tribum Judae, euntibus ad Heliopolim in milliario nono. De hac fuit Urias propheta, quem interfecit Joachim in Jerusalem, sicut Jeremias scribit. (voir: Jr, 26) Sed in Paralipomenon libro filius Sobal appellatur Cariathiarim (voir: Ch1, 11) . Et interpretatur ipsa Cariathiarim civitas vel villa silvarum. De qua civitate mystice in psalmo scriptum est: Inveniam locum Domino, tabernaculum Deo Jacob. Ecce audivimus eam in Ephrata, invenimus eam in campis silvae. ( Ps, 131, 5 et Ps, 131, 6) [mauvais référencement: Ps, 131] Locus enim Domini est tabernaculum pectoris Christiani populi, et atria Ecclesiae catholicae, quae ille tanquam coelum semper inhabitat. Civitas enim silvarum, id est, conventus gentium, efficitur locus aptus ad suscipiendam arcam Domini in domum videlicet Abinadab, qui interpretatur Pater meus spontaneus, qui cum Psalmista dicere possit: Voluntarie sacrificabo tibi, et confitebor nomini tuo, Domine, quoniam bonum est. ( Ps, 53, 8) [mauvais référencement: Ps, 52] Gabaa interpretatur collis vel sublimitas. Ibi Eleazar filius Abinabad constituitur sacerdos, ut custodiat arcam Domini. Eleazar quippe Dei adjutorium interpretatur. Et bene qui custodit arcam Domini, Dei adjutorium dicitur; quia sancti viri quidquid boni habent, non ad se, sed ad Deum referunt. Unde dicit Apostolus: Fiduciam talem habemus per Christum ad Dominum, non quod sufficientes simus cogitare aliquid a nobis, quasi ex nobis, sed sufficientia nostra ex Deo est, qui et idoneos nos fecit ministros Novi Testamenti, non littera, sed spiritu. ( 2Co, 3)
• Liber 3, Caput 10
  • Fecit quoque rex Salomon ducenta scuta de auro puro, sexcentos auri siclos dedit in laminas scuti unius, et trecentas peltas ex auro probato; trecentae enim minae auri unam peltam vestiebant. Posuitque ea rex in domo silvae Libani, ( R3, 10, 16 et R3, 10, 17) etc. In Vorbis quoque Dierum ita scriptum est: Fecit igitur rex Salomon ducentas hastas aureas de summa sexcentorum aureorum, qui in hastis singulis expendebantur, trecenta quoque scuta aurea trecentorum aureorum, quibus tegebantur scuta singula. Posuitque ea rex in armamentario, quod erat consitum in nemore ( Ch2, 9). Scuta ergo simul et hastae aureae, quibus utebantur (sicut in sequentibus ostenditur), duces qui excubabant ante ostium domus regis, quid significant, nisi armaturam spiritualem, quam habent praedicatores sancti, qui custodiunt domum Dei, et excubant ad ostium ejus, ut callidis insidiatoribus intercludant aditum, ne decipiant innocentes. De quibus in Cantico canticorum scriptum est: Lectulum Salomonis sexaginta fortes ambiunt ex fortissimis Israel, omnes tenentes gladios, et ad bella doctissimi ( Ct, 3). (voir: Beda, sl) Quia et praesentem Ecclesiae quietem ac pacem praedicatores sancti contra haereticorum tuentur incursus, et internam coelestis patriae requiem perfectiores quique fixa intentione speculantur. Bene autem iterando adjungitur: « Ex fortissimis Israel. » Israel quippe vir videns Deum interpretatur. Omnes quidem, qui ad divinae visionis gaudia tendunt recte Israel nomine censentur. Sed fortissimi in eis sunt utrique illi, qui sive coelestis dono speculationis sublimantur, seu praedicationis ministerium rite peragendum suscipiunt. Qui et apte sexagenario sunt numero designati, quia tales nimirum denarium aeternae retributionis pro perfectione bonae operationis exspectant. « Omnes tenentes gladios, et ad bella doctissimi. » Illos tenentes gladios, de quibus dicit Apostolus: Et galeam salutis assumite et gladium Spiritus, quod est verbum Dei ( Ep, 6). Ad illa bella doctissimi, de quibus idem admonet, dicens: Induite vos armaturam Dei, ut possitis stare adversus insidias diaboli, quia non est nobis colluctatio adversus carnem et sanguinem, sed adversus principes et potestates ( Ep, 6), etc. Et recte, doctissimi, quia magna bellandi arte indigent, qui carne inclusi, in terris positi, contra spiritualia nequitiae in coelestibus certant; magna arte imo magna Dei gratia indigent, cum contra archangelum, tot millibus annorum ad bella exercitatum, carnis fragilitas pugnat. Recte ergo ducentae hastae de summa sexcentorum siclorum factae sunt, quia patres utriusque testamenti doctrina et operatione perfecti esse noscuntur, cum quidquid in sermone docuerint, bonis exemplis probaverunt. Necnon et trecenta scuta, quorum singula trecenti aurei vestiebant, perfectam fidem eorum significant, quam in sanctae Trinitatis confessione habebant. Bene ergo custodes domus Dei hastas et scuta aurea portant, quia sancti praedicatores, qui sunt Ecclesiae sanctae custodes, claritate supernae sapientiae splendentes, et verborum jaculis inimicos confodiunt, et scuto sacrae fidei tela nequissimi ignea repellentes exstinguunt. Quod autem adjungitur, « posuit ea rex in domo silvae Libani, » apte huic mysterio congruit. Quid ergo silva Libani, nisi gentium Ecclesiam significat, quae de factu superbiae abscissa in fabrica domus Dei convenienter aptatur? Unde et per Psalmistam dicitur: Ecce audivimus eam in Ephrata, invenimus eam in campis silvae ( Ps, 131, 6) [mauvais référencement: Ps, 131], etc.

Auctor incertus

• Liber 3, Caput 24
  • Omnia vasa quae fecit Hiram regi Salomoni in domo Domini, de aurichalco erant, in regione Jordanis fudit ea rex in argillosa terra ( R3, 7, 45 et R3, 7, 46). Apte in regione Jordanis fusa sunt vasa domus Domini, in quo videlicetflumine Dominus noster baptizari dignatus est; ejusque tinctus undis, aquarumnobis elementum in ablutionem peccatorum convertit: quia omne fidelium baptismaquo Domino consecrantur, in exemplum celebratur baptismatis illius quo ipseaquas sanctificavit. Recte in Jordanis regione vasa sunt domus Domini facta:neque enim aliter vasa electionis et misericordiae fieri possumus, nisi adbaptisma illius quod illo in flumine subiit respicientes, et ipsi vitaliflumine satagamus ablui. Notandum autem quia non tantum in regione Jordanis, sed et in campestriregione illius facta dicit eadem vasa, significans multiplicationem fidelium,qui non solum in Judaea, sed in omnium nationum erant futuri latitudine,expleta prophetia quae dicit, Gaudebunt campi, et omnia quae in eis sunt ( Ps, 95, 12). Cui simile hoc quod idem psalmista de sacramentis Dominicae incarnationis loquens, ex persona eorum qui post completa ejus incarnationis arcana ad fidemvenerunt, ait, Ecce audivimus ea in Ephrata, invenimus ea in campis sylvae ( Ps, 131, 6). Audivimus quippe in Ephrata, id est in Bethleem, sacramenta Dominica, quiapromissum legimus David patriarchae, qui erat ex eadem civitate de fructuventris ejus Christum in carne venturum. Invenimus ea in campis sylvae ( Ps, 131, 6), quia revelata jam in latitudine gentiumper orbem ipsi cognovimus, ipsi vidimus, ipsi participes facti sumus. Fudit ergo rex vasa domus Domini in regione campestri Jordanis, quia Dominusut baptismo salutis vasa misericordiae faceret, totam mundi latitudinemimplevit. Argillosa autem terra, de qua factae sunt formae ad fundenda vasa Domini,quid melius quam Scriptura sacra, de qua regulam bene vivendi accipimus, valetintelligi? Quasi enim argilla ignibus durata, formam vasis Domini quanta etqualia fieri debeant, exhibet, cum nobis regulam justitiae, quam sequamur,ostendit; sanctorumque nobis exempla, qui in igne tribulationum invincibilesperdurarunt, in omnibus sequenda praemonstrant, si vasa domo Domini electa esseac pretiosa concupiscimus. Aesque igne liquefactum argillae formas ingreditur, quo vas possit aptumministeriis coelestibus effici, cum ipsi salubriter humiliati, et flamma sivedivinae charitatis, sive etiam humanae adversitatis emolliti, viam patrum beneoperando intramus, ut ad praemia patrum bene currendo perveniamus: neque enimsemper nos regulis necesse est bonae operationis aptari, sed completaoperatione bona, palma est beatae retributionis speranda; quia nec semper vasain forma argillae tenebantur inclusa, sed ubi ad perfectionem sui pervenerant,fractis formarum claustris perducebantur in lucem, et in templo Domini pro suisquaeque locis disponebantur. Hoc autem dicimus, non quod opera sanctorum umquam sint interitura, sed quiaubi coronam justitiae, quam bene operando meruere, acceperint, laboriosaeoperationis jam cuncta cessent officia: quis enim in illa vita pro fide Christimartyrium patiatur, ubi expulsis adversariis omnes electi in praesentia Christilaetantur? Quis ibi mortuum sepeliat, ubi sola viventium terra est? Quislugentem consoletur, ubi absterget Deus omnem lacrymam ab oculis sanctorum?Quis ibi domum peregrino et hospiti paret, ubi omnes simul electi habitationemex Deo habent domum non manufactam, aeternam in coelis? Quis illic panemesurienti potumve afferat sitienti, ubi Dominus pascit me, et nihil mihideerit? Diruptis ergo formis vasorum quondam necessariis, vasa ipsa in domoDomini splendida jam refulgent, quia cessantibus in fine saeculi non solumpersecutionibus quas propter justitiam patiuntur, verum etiam laboriosisjustitiae operibus quibus sponte pro aeterna beatitudine insudant electi, insola visione sui Conditoris, percepta immortalitatis claritate,laetabuntur.