V. 39 :
Scrutamini Scripturas, quia vos putatis in ipsis vitam aeternam habere:
et illae sunt quae testimonium perhibent de me:
Poètes
Commentaires
Gregorius I (540-604)
Liber 1, Caput 1
Quae enim spiritalis civitas Redemptoris, nisi Scriptura sacra
exstitit? Haec nimirum civitas suis civibus tot defensionum
munimina contulit, quot praecepta; tot arma eis praebuit, quot consilia
salutis. Quid autem fuit Redemptori nostro ascendere, nisi in
humanitatis forma, divinitatis suae alta revelare? Et quia in
sacra Scriptura cognoscitur, de civitate sua recte ascendere
perhibetur. Statuti vero dies sunt promissiones de se, in
sanctis Scripturis positae. Dies quippe sunt, quia ad
cognoscendum eum, electis lucent. Statuti quoque dies sunt,
quia ab antiquis Patribus in eodem sacro eloquio eos esse positos non
ignoramus. Diem namque ascensus ejus praefigebat Moyses, cum
dicebat:
Prophetam vobis suscitabit Dominus de filiis vestris, tanquam
me ipsum audietis
(
Dt, 18, 18). Diem quoque statuebat, qui dicebat:
Non deficiet sceptrum de Juda, et dux de femore ejus, donec
veniat qui mittendus est, et ipse erit exspectatio
gentium
(
Gn, 49, 10). Diem hujus ascensus statuens, ait Michaeas:
Et tu Bethlehem terra Juda, nequaquam minima es in
principibus Juda: ex te enim exiet dux, qui regat populum meum
Israel
(
Mi, 5, 2). Hinc Isaias ait:
Ecce virgo in utero concipiet, et pariet filium, et vocabitur
nomen ejus Emmanuel
(
Es, 7, 14). Quotquot enim de illo Legis et prophetarum
promissiones sunt, tot statutos dies ad ejus ascensum
intuemur. Nam velut in statutis diebus ascendebat, cum
Judaeis dicebat:
Scrutamini Scripturas, in quibus vos putatis aeternam habere
vitam, quia ipsae sunt, quae testimonium perhibent de me
(
Jn, 5, 39). Hinc iterum dicit:
Si crederetis Moysi, crederetis forsitan et mihi, de me enim
ille scripsit
(
Jn, 5, 46). Statutis ergo diebus ascendit, quia promissionum
insignia, quae in sanctis Scripturis posuit, apparendo
monstravit. Possunt autem statuti dies intelligi promissi in
adventu ejus splendores miraculorum. Quos nimirum dies
propheta Isaias statutos intuens, ait:
Dicite pusillanimis: Confortamini, et nolite
timere: ecce Deus noster ultionem adducet retributionis;
Deus ipse veniet, et salvabit nos. Tunc
aperientur oculi caecorum, et aures surdorum audient: tunc
saliet, sicut cervus, claudus; et aperta erit lingua
mutorum
(
Es, 35, 4,
Es, 35, 5 et
Es, 35, 6). Sed qui dies statutos ad ascensum Redemptoris
agnovimus, utrum in eis ascenderit, videamus. Requisitus
namque a Joanne, si ipsum, an alium exspectarent, respondit missis
discipulis, et ait:
Ite et dicite Joanni quae vidistis et audistis: caeci vident,
claudi ambulant, leprosi mundantur, pauperes evangelizantur; et
beatus homo, qui non fuerit scandalizatus in me
(
Lc, 7, 22 et
Lc, 7, 23) [mauvais référencement: Lc, 7, 19]. Statutis ergo diebus ascendit, qui ut ab electorum
suorum cordibus vetusti erroris caliginem pelleret, tot promissorum
miraculorum splendoribus radiavit. Sed ascendit, ut adoraret
et immolaret, quia ad hoc cognosci voluit, ut moriendo redimeret, quos
vivendo docuisset. Adoravit quippe, quia in exemplum
electorum se Deo Patri totum humilem, et abjectum per obedientiam
praebuit. Immolavit autem, quia qui nobis exempla humilitatis
vivendo dedit, se Deo Patri in ara crucis oblationem et hostiam
tradidit, et quos vivendo docuit, moriendo redemit. Utrumque
enim nobis valde necessarium novit, et ideo alterum sine altero non
impendit. Nam cum natus esset in Bethlehem Judae, eum fraude
Herodes ad interficiendum quaesivit
(voir:
Mt, 2, 13)
; sed si tunc Redemptor moreretur, immolaret utique, et non
adoraret: quia victima moriendo fieret, sed quos morte debebat liberare,
nequaquam vivendo docuisset. Et si vivendo nos docens, mori
contemneret, profecto adoraret et non immolaret. Ut ergo
adoraret, persequentem se regem in Aegyptum fugit, et ut immolaret,
dissuadenti Petro exprobravit, dicens:
Vade retro, satana, non enim sapis ea quae Dei sunt, sed quae
hominum
(
Mt, 16, 23). Adorare namque se insinuans, ait:
Non veni facere voluntatem meam, sed ejus qui misit
me
(
Jn, 6, 38). Hinc item dicit:
Quae ei sunt placita, facio semper
(
Jn, 8, 29). Immolare etiam se insinuans, ait:
Propterea me diligit Pater, quia ego pono animam
meam, et iterum sumam eam: nemo tollit eam a me, sed ego
pono eam a meipso. Potestatem habeo ponendi eam,
et iterum sumendi eam
(
Jn, 10, 17 et
Jn, 10, 18). Et paulo ante:
Ego sum Pastor bonus, qui pono animam meam pro ovibus
meis
(
Jn, 10, 11) [mauvais référencement: Jn, 11]. Immolare eum Paulus intuens ait:
Tradidit semetipsum pro nobis oblationem, et hostiam Deo in
odorem suavitatis
(
Ep, 5, 2). Ascendit ergo, ut adoraret, et immolaret: quia ad hoc
se tot miraculis ostendit, ut nos verbis et exemplis instrueret, et
mortem nostram moriendo superaret.
Liber 1, Caput 3
Qui fuerunt prius repleti, nisi qui cognitionem Dei, antequam caeteri
populi, habuerunt? Qui ergo repleti prius intelligendi sunt
alii quam Judaei, qui in fide conditoris fere ab ipso fuerunt principio
mundi eruditi? Ipsi quidem pro panibus se
locaverunt. Quid enim panes hoc loco significant, nisi
mysteria divinae Incarnationis? Locus autem inveniendorum
panum sacra est Scriptura. Unde et panis, qui de coelo
descendit, ad inveniendum se ignorantibus dicit:
Scrutamini Scripturas, quia ipsae sunt quae testimonium
perhibent de me
(
Jn, 5, 39). Pro panibus ergo se locaverunt, quia omnes Scripturas
acceperant, ut in eis sacramenta divinae Incarnationis invenire
debuissent: sed cum panis venit, Synagoga, quae se pro pane locaverat,
locum reliquit, in quo invenire panem debuit quem quaesivit.
Scripturas quidem, ut dixi, ad cognoscendum Redemptorem habuit, sed qui
secundum Scripturas venerat, venientem confutavit. Famelici
ergo saturati sunt, quia qui crediderunt de gentibus, dum mysteria
divinae Incarnationis veneranter accipiunt, coelestem cibum habent ad
internae delectationis usum. Famelici quidem dicti sunt, quia
ante adventum Redemptoris, infidelitatis fame projecti, spiritualis
refectionis cibum nullum habuerunt. Vel certe famelici
dicuntur, quia spiritualis cibi dulcedinem cum magna aviditate
suscipiunt. Repleti vero, qui se pro pane locaverunt, audiant
quem exspectabant:
Ego sum panis vivus, qui de coelo descendi
(
Jn, 6, 51) [mauvais référencement: Jn, 6, 33 , Jn, 6, 41 et Jn, 6, 41, seq]
. Sed quia non merebantur agnoscere, respondebant:
Nonne hic est filius
Joseph? quomodo dicit, quia de coelo
descendi
(
Lc, 4, 22)? Ipse autem, qui omnia noverat ad delectationis suae
recubitum famelicos venturos prophetabat, dicens:
Amen dico vobis, quia ab Oriente et Occidente venient,
et recumbent cum Abraham, Isaac et Jacob in regno coelorum,
filii autem regni projicientur in tenebras exteriores
(
Mt, 8, 11 et
Mt, 8, 12). Repleti ergo se locaverunt pro panibus, sed famelici
saturantur, quia Synagogae filii in Scripturis sanctis pastum fidei de
futura Incarnatione Redemptoris habuerunt; sed nunc, projectis illis,
dum gentiles in eum veraciter credunt, divinitatis et humanitatis ejus
sacramenta in delectationis intimae refectione suscipiunt.
Liber 2, Caput 2
Quare enim non dicit judex, nisi qui instanter
discutit. Et qui calce repulisse victimam Dei et munera
reprehenditur, ei injuriam sine consilio rationis fecisse
judicatur. Notandum vero est quia plurali numero dicit:
Quare calce abjecistis victimam meam, ut non
tantum ad Heli, sed ad filios quod dicitur pertinere
videatur. Fera quippe animalia solent sibi adhaerentia calce
repellere. Quae enim fidelibus victimae aliae fuerunt, quam
Redemptoris sui laudibus insistere, Christum Jesum pro salute mundi in
mortem occubuisse praedicare, et resurgendo humani generis vitam
reparasse? Et quae alia eorum munera erant, nisi pro tantis
sibi collatis beneficiis gratiarum actiones omnipotenti Deo incessanter
offerre? Quae profecto Heli filii calce repulerunt, quia in
repulsione novae praedicationis, non consilium rationis per sacra
eloquia secuti sunt, sed impetum feritatis. Ab irrationabili
namque saevitia ad rationalis consilii intentionem eos Veritas revocare
cupiebat, dicens:
Scrutamini Scripturas, quia vos in ipsis putatis vitam
aeternam habere; et illae testimonium perhibent de
me
(
Jn, 5, 39)
. Unde et hic quoque dicitur: Quae praecepi ut
offerentur in templo. In lege namque,
psalmis, et prophetis scriptum de passione, resurrectione Domini, et
universalis Ecclesiae statu fuerat. Calce ergo Synagogae
praepositi victimam et munera Domini in templo Domini offerri jussa
repulerunt, quia profecto praedicationem sanctae Ecclesiae, non
Scripturae sanctae auctoritate discutere, sed solo feritatis suae impetu
reprobare atque abjicere conati sunt. Nam si praecepta Dei in
sacro eloquio illuminata mente consulerent, sanctos praedicatores, quos
ferociter abjecere, quasi ad se missos divinitus recepissent.
Sed qui Heli filios, id est veteres doctores minoris ordinis, de
irrationabili feritate reprehendit, ipsum etiam patrem de negligentia
arguit, dicens:
Honorasti filios tuos magis quam me
(
S1, 2, 29).
Commentaires
Gregorius I (540-604)