V. 16 :
Qui vos audit, me audit: et qui vos spernit, me spernit. Qui autem me
spernit, spernit eum qui misit me.
Poètes
Commentaires
Gregorius I (540-604)
Liber 4, Caput 1
Quo in loco notandum est, quia abjectionem prophetae Dominus suam
facit. Non enim simpliciter dicit: Abjecerunt me, ne
regnem super eos; sed
non te abjecerunt, sed me, ne regnem super eos
(
S1, 8, 7). Ut profecto ostendat, quia in persona
electi praesulis ipse suis subjectis praeemineat; et cum ad spiritale
culmen electorum carnalis rector assumitur, ipse abjici videtur, cujus
praecepta dissipantur. Ergo quam reverendi sint optimi
pastores sanctae ecclesiae liquet. Ecce enim dum fideliter
Deo serviunt, tanto ei amoris vinculo conjunguntur, ut quidquid eis
ingeritur, divinae injuriae adscribatur, Unde et in Evangelio primis
Ecclesiae pastoribus dicit:
Qui vos spernit, me spernit
(
Lc, 10, 16)
. Ubi etiam aliquid gravius cernitur: quia cum abjectum
pastorem conqueritur, abjicientium peccata omnia, et parentum etiam mala
memorantur.
Juxta omnia
, inquit,
opera sua, quae fecerunt a die, qua eduxi eos de terra
Aegypti
(
S1, 8, 8). Summum namque crimen agnoscitur, ad cujus
discussionem in Dei memoria praeterita cuncta peccata
reducuntur. Et abjectum ergo se Dominus conqueritur, et tamen
ordinare, in quo abjicitur, concedit: quia cum districtae aequitatis
suae virtutem exequitur, ab eo carnalium desideria impleri per ejus
misericordiam nequaquam prohibentur. Sed et quae concedi
dignitas pro vindicta potuit, non tranquilla majestate divinitatis
concedi debuit, sed velut indignata. Indignatam vero
majestatem Dei non in seipsam asserimus, quae passioni non subjacet: sed
quia dum culpas discutit, indignationis verba per Scripturas
dicit. Item quia in typum carnalium praelatorum assumitur,
reprobandus rex eligitur, non electus. Vel fortasse idcirco
reprobus rex eligitur, ut electus successor ejus rex David in eo
cognosceret, quid cavere debuisset. Sic nimirum et de illa
angelorum curia legimus, quia de apostata primo angelo scribitur:
Ipse est principium viarum Dei
(
Jb, 40, 14): sed qui ante omnia conditus est, per superbiam
cecidit, et in ejus ruina sancti angeli didicerunt, qua virtute stare
potuissent. Quod nimirum, qui apertis rectae fidei oculis,
intueri poterit, pariter attendit: quia omnipotens Deus etiam tunc
magnae misericordiae dona tribuit, cum vindictam irrogat; quia dum
reprobos punit, sanctos erudit: ut unde illi deficiunt, isti in suis
profectibus adjuventur.
Liber 4, Caput 4
Ut videlicet sic ejus juri se subditos sciant, ut ejus mandata
praeterire non audeant. Hanc profecto regiam dominationem
volebat Dominus statuere, cum dicebat:
Quodcunque ligaveris super terram, erit ligatum in
caelis; et quodcunque solveris super terram, erit solutum in
caelis
(
Mt, 16, 19). Hanc etiam potestatem exigebat a subditis,
qui dicebat:
Si quis evangelizaverit vobis aliud, quam ego
evangelizavi vobis, anathema sit
(
Ga, 1, 8)
. Hinc item Dominus discipulos mittens in
praedicationem, dicit:
Qui vos audit, me audit; et qui vos spernit, me
spernit
(
Lc, 10, 16)
. Hinc de Judaeae praedicatoribus eisdem discipulis
Dominus dicit:
Quaecunque dixerint vobis, facite
(
Mt, 23, 3)
. Servi ergo regum nostrorum sumus, quando sic
praelatorum nostrorum imperio subdimur, ut praeter eorum auctoritatem
agere nulla praesumamus. Quia ergo eis praesunt, qui in
virtute obedientiae suas virtutes roborant, in fine regii juris dicitur:
Vosque eritis ei servi
(
S1, 8, 17): ut fideles subditi, tunc etiam se subditos
praedicatorum praecepto debere esse cognoscant, quando per virtutum
profectum, ad perfectionis culmina perducuntur. Quod etiam
eisdem verbis ipsa Veritas discipulos edocens, ait:
Cum feceritis haec omnia, dicite: Servi inutiles
sumus
(
Lc, 17, 10)
. Verumtamen, quia carnalibus ista loquebatur,
adjunxit, dicens
Et clamabitis in die illa a facie regis, et non exaudiet
vos Dominus in die illa
(
S1, 8, 18), quia petistis vobis regem.
Liber 6, Caput 2
Ille prophetae verba se non audire credidit, sed Dominus se derelictum
conqueritur, dum verba sua opere non impleta ostendit. Nunc
Ecclesiae Dominus loquitur, dicens:
Qui vos audit, me audit: et qui vos spernit, me
spernit.
(
Lc, 10, 16) Qui ergo per inobedientiam a praedicatorum verbo
discedunt, Dominum derelinquunt: quia ab illis recedunt, per quorum
ministerium divinae voluntati praesentes fiunt. Verba Domini
tunc opere non implent: quia foris homines loquuntur, intus vero in
hominibus Deus loquitur.
Non ergo ipsi sunt qui loquuntur, sed Spiritus
sanctus.
(
Mt, 10, 20) In praedicatoribus ergo contemnenda non est foris
vilitas carnis, quorum mentes tam dignanter incolit sublimitas
deitatis. Quid est ergo, quod poenitere Dominus dicitur, cum
mutari affectibus non credatur? Sed quia cum mutabilibus
summa immutabilitas loquitur, more eorum, quibuscum loquitur, dum
poenitere dicitur, displicere sibi superborum temeritas
designatur. Poenitere enim solemus, cum mala nobis illi
retribuunt, quibus nos honores aut dona impendisse memoramus.
Quia ergo more nostro omnipotens Deus de superbi regis ingratitudine
queritur, dignitatem regiam contulisse se illi, poenitere
perhibetur. Quod profecto ad cumulum magnae damnationis de
superbis dicitur: quia quod sunt, jam non ad meritum, sed ad poenam
sunt, quia in voluntate Dei non sunt. Poenitere ergo Dei, est
voluntatem in reprobis non habere, cum a se honores impensos meminit,
sed eos quibus bona contulit, male uti bonis quae contulit,
agnoscit. Hanc quippe poenitentiam suam Deus verbis aliis per
Malachiam prophetam Judaeis insinuat, dicens:
Non est mihi voluntas in vobis, et sacrificium non suscipiam
de manu vestra.
(
Ma, 1, 10) Quantum ergo cavenda sit inobedientiae culpa cernimus,
si his verbis Domini, quam districte percutitur, attendamus.
Angelomus
Luxovensis(-c.895)
Liber 1, Caput 12
Hebraei autem transierunt Jordanem.
(
S1, 13, 7) Quod nos aliter intelligere non possumus, nisi illos sentiamus qui
sesubstraxerant a Saule timore perterriti,et ad Philisthiim transierant.
Sed postea audientes quod Philisthiim fugissent, sociaverunt se cum suis
inpraelio. Quid enim hoc significet quod reversi fugitivi sociaverunt se
cum suis in praelio,dicemus in posterum:
Cumque adhuc esset Saul in Galgala, universus populus perterritus est, qui
sequebatur eum.
Et exspectavit septem diebus juxta placitum Samuelis, et non venit Samuel in
Galgala.
Dilapsusque est populus ab eo.
Ait ergo Saul: Afferte mihi holocaustum et pacifica,
(
S1, 13, 7,
S1, 13, 8 et
S1, 13, 9) et reliqua usquequo ait:
Dixitque Samuel ad Saul: Stulte egisti, nec custodisti mandata Domini Dei
tui, quae praecepit tibi,
(
S1, 13, 13) etc. Verum jam superius dixerat:
Et descendes ante me in Galgala.
Ego quippe descendi ad te, ut offeras oblationem, et immoles
victimaspacificas.
Septem diebus exspectabis donec veniam ad te, et ostendam tibi quae
facias.
(
S1, 10, 8) Videtur quibusdam, inculpabiliter Saul obtulisse holocaustum, cum Samuel ab
eoexspectatus, juxta placitum septem dierum non venerit. Quod qui hunc
locum bene distinxerit, inveniet eum non immerito culpatum fuisse etinobedientem
redargutum. Locus autem hic apud quosdam ita distinguitur:
Et descendes ante me in Galgala.
Ego quippe descendam ad te.
(
S1, 10, 8) Et postea subinfertur,
ad offerendas oblationes, et immolandas victimas pacificas, septem diebus
exspectabis donec veniam ad te, et ostendam tibi quae facias.
(
S1, 10, 8) Non ergo Samuel suum praestolari adventum Sauli septem dierum temporepraecepit,
sed ad offerendasoblationes et immolandas victimas pacificas, se ab eoeisdem septem
diebus voluit exspectari; quod ille nequaquam fecit, et ideo meritoculpatur, et
stultitiae elogio denotatur indiscreta Saulis oblatio; ob hoc quodobedientiae
praeceptum praevaricatus est, a Deo accepta non est. Quia enim prophetae
praeceptum parum perpendit, Deum qui loquebatur in prophetacontempsit, dicente Domino:
Qui vos audit, me audit: et qui vos spernit, me spernit
(
Lc, 10, 16) [mauvais référencement: Lc, 10]. Unde audivit:
Commentaires
Gregorius I (540-604)
Angelomus Luxovensis(-c.895)