Liber Secundus Samuelis

Angelomus Luxovensis(-c.895)

• Liber 2, Caput 14
  • Venit autem et Zadoc, et universi Levitae cum eo, portantes arcam foederis Domini, et deposuerunt arcam Dei. Et ascendit Abiathar donec expletus esset omnis populus qui egressus fuerat de civitate. ( S2, 15, 24) Ideo arcam Dei deposuisse dicuntur, ut Dominus ab Abiathar sacerdoteconsuleretur, quo versus David ire deberet. Ascendisse autem Abiathar dicitur, id est orasse, et quia oraculum divinum non eiresponsum est, idcirco in subsequentibus dixitDavid, ut reportaretur arca Dei inurbem.
• Liber 2, Caput 16
  • Venit autem et Sadoc et universi levitae cum eo, portantes arcam foederis Dei, et deposuerunt arcam Dei. Et ascendit Abiathar, donec expletus est omnis populus, qui egressus fuerat de civitate. Et dixit rex ad Sadoc: Reporta arcam Dei in urbem. Si invenero gratiam in oculis Domini, reducet me et ostendet mihi eam et tabernaculum suum. Si autem dixerit, Non places, ( S2, 15, 24, S2, 15, 25 et S2, 15, 26) et reliqua. Jam enim quod secundum historiam ista significent inculcavimus. Caeterum quantum ad altiorem intelligentiam pertinet, Sadoc sacerdos, quiinterpretatur justus, qui arcam Domini reportavit in urbem, personam gestavitsanctorum, et eorum videlicet qui tempore passionis Domini, licet corpore in brevi abeo discesserunt, fide tamen et dilectione minime separati sunt.

Rabanus Maurus (780-856)

• Liber 2, Caput 15
  • Post quadraginta autem annos dixit Absalom ad regem: Vadam et reddam vota mea, quae vovi Domino in Hebron, etc. ( S2, 15, 7) Quadragesimus agebatur annus ex eo tempore, quo Saul Nobe civitatem cum sacerdotibus octoginta quinque propter David interemit (voir: S1, 22) . Et idcirco hic idem quadragesimus annus ponitur, ut monstretur divinam ultionem suscitari super David, eo quod Abimelech sacerdotem fefellit, et propter eum tot sacerdotum caedes factae fuerint. Cave, lector, plerosque mendosos codices, in quibus scriptum invenitur: Post quatuor; non: post quadraginta annos. In veracioribus vero codicibus, et in Hebraica veritate, non quatuor, sed quadraginta scribuntur anni. Si quis vero contentiosus eosdem quatuor annos astruere voluerit, ab eo tempore quo Absalom Ammon fratrem suum interfecit, usque ad illud tempus quo patri dixit: Vadam et reddam vota mea, quae vovi Domino in Hebron ( S2, 15, 7), perspicue se errare, si diligenter perscrutatus fuerit, inveniet, cum utique Absalom, interfecto Ammon, in Gessur apud Tolmai regem tribus annis, et in Jerusalem, inde revocatus non viso patre, duobus moratus fuerit annis, et sexto anno faciem patris viderit, et contra eum perduellionem praeparaverit. Votum namque se vovisse mentiendo dixit, id est orationem facturum in loco, quo requiescunt Abraham, Isaac, et Jacob. Venit autem Sadoch et universi levitae cum eo portantes arcam foederis Dei, et deposuerunt arcam Dei. Et ascendit Abiathar, donec expletus esset omnis populus, qui egressus fuerat de civitate ( S2, 15, 24). Ideo arcam Dei deposuisse dicuntur, ut Dominus ab Abiathar sacerdote consuleretur, quo versus David ire deberet. Ascendisse autem Abiathar dicitur: id est, orasse. Et quia oraculum divinum non ei responsum est, idcirco in subsequentibus dixit David ut reportaretur arca Dei in urbem.

Hugo de Sancto Victore -1141

• Liber 1, Caput 2
  • Portantes arcam foederis Domini, et deposuerunt arcam Dei. ( S2, 15, 24) Quidam idcirco arcam Domini depositam putant, ut David Dominum consuleret. Sed quia tunc ei respondere noluit: idcirco dixisse David ad Sadoc: Reporta arcam Dei in urbem, ( S2, 15, 25) scilicet Hierusalem. Alii depositam putant, ut populum transeuntem praestolaretur. Unde est quod sequitur: Ascendit Abiathar, ( S2, 15, 24) hoc est, seorsum stetit in loco eminentiore praestolans, donec omnis populus congregaretur.

Auctor incertus (Hieronymus Stridonensis ?)

• Liber 2, Caput 15
  • Et deposuerunt arcam Dei. Et ascendit Abiathar, donec expletus esset omnis populus qui egressus fuerat de civitate ( S2, 15, 24). Ideo arcam Dei deposuisse dicuntur, ut Dominus ab Abiathar sacerdote consuleretur, quo versus David ire deberet. Ascendisse autem Abiathar dicitur, id est, orasse. Et quia oraculo divino non ei responsum est, idcirco in subsequentibus dicit David, ut reportaretur arca Dei in urbem.

Theutmirus; Claudius Taurinensis

• Liber 1, Caput 1
  • Non est ut dicatur ista prophetia, ubi sacerdotii veteris tanta manifestatione praenuntiata est mutatio, in Samuele fuisse completa: quanquam enim esset de alia tribu Samuel, quam quae constituta fuerat a Domino, ut serviret altari, tamen non erat de filiis Aaron, cujus progenies fuerat deputata, unde fierent sacerdotes. Ac per hoc in ea quoque re gesta eadem mutatio, quae per Christum Jesum futura fuerat, adumbrata est: et ad vetus testamentum proprie, figurate vero pertinebat ad novum: prophetia facti etiam ipsa, non verbi; id scilicet facto significans, quod verbo ad Heli sacerdotem dictum est per prophetam. Nam fuerunt postea sacerdotes ex genere Aaron: sicut Sadoch (voir: S2, 15 et S2, 15, 24) , et Abiathar (voir: S1, 22, 20 et S2, 15, 24) [mauvais référencement: S1, 22, 6 , S1, 9, 30 et S1, 7] regnante David, et alii deinceps antequam tempus veniret, quo ista, quae de sacerdotio mutando tanto ante praedicta sunt, effici per Christum oportebat. Quis autem fideli nunc oculo haec intuens non videat esse completa? Quoniam quidem nullum tabernaculum, nullum templum, nullum altare, nullum sacrificium, et ideo nec ullus sacerdos remansit Judaeis, quibus, ut de semine Aaron ordinaretur, in Dei fuerat lege mandatum. Quod et hic commemoratum est, illo dicente propheta (Cap. 2. v. 30.). Haec dicit Dominus, Deus Israel: Loquens locutus sum, ut domus patris tui ministraret in conspectu meo usque in aeternum. Nunc autem dicit Dominus: absit hoc a me: sed quicunque glorificaverit me, glorificabo eum. Qui autem contemnunt me, erunt ignobiles. Quod enim nominat domum patris ejus, non de proximo patre dicere, sed de illo Aaron, qui primus sacerdos est institutus, de cujus progenie caeteri sequentur, superiora demonstrant ubi ait (voir: Ex, 4, 28) [mauvais référencement: Ex, 4, 28, 1] : Revelatus sum domui patris tui, cum esset in Aegypto in domo Pharaonis , et elegi eum ex omnibus tribubus Israel mihi in sacerdotem. ( S1, 2, 27) Quis pater fuit hujus in Aegyptia servitute, unde cum liberati essent, electus est ad sacerdotium, nisi Aaron? De hujus ergo stirpe, isto loco dixit futurum fuisse, ut non essent ulterius sacerdotes: quod jam videmus impletum. Vigilet fides, presto sunt res: cernuntur, tenentur, et videre nolentium oculis ingeruntur. Ecce, inquit, dies veniunt, et praecidam brachium tuum, et brachium domus tuae, ut non sit senex in domo tua, et videbis Christum aemulum tuum in templo in universis prosperis in Israel. ( S1, 2, 31 et S1, 2, 32) [mauvais référencement: Num, 25, 13, etc.] Ecce dies, qui praenuntiati sunt, jam venerunt. Nullus sacerdos secundum ordinem Aaron: et quicunque ex ejus genere est homo, cum videt sacrificium Christianorum toto orbe pollere, sibi autem honorem illum esse subtractum, deficiunt oculi ejus, et defluit anima ejus tabe moeroris. Proprie autem ad hujus domum Heli, cui haec dicebantur, quod sequitur, pertinet: Et pars magna domus tuae morietur, cum ad virilem aetatem venerint: hoc autem erit tibi signum, quod eventurum est duobus filiis tuis Ofni, et Finees: in die uno morientur ambo. ( S1, 2, 33 et S1, 2, 34) Hoc ergo signum factum est mutandi sacerdotii de domo hujus, quo signo significatum est, mutandum sacrificium domus Aaron. Mors quippe filiorum hujus significavit mortem, non hominum, sed ipsius sacerdotii de filiis Aaron.