Liber Secundus Samuelis

Angelomus Luxovensis(-c.895)

• Liber 2, Caput 7
  • Nunquid tu aedificabis mihi domum? ( S2, 7, 5) et reliqua. Ac si diceret: Non poteris aedificare mihi domum, quia vir sanguinum es, et multumsanguinem effudisti. Inde est quod in tentorio et tabernaculo se dicit habitasse, quia nec Moyses necJosue potuerunt aedificare domum, quia viri sanguinum fuerunt. Unde et in sequentibus ait:
• Liber 2, Caput 7
  • Nunquid loquens locutus sum alicui judici de tribubus Israel, cui praecepi ut pasceret populum Israel, dicens: Quare non aedificasti mihi domum cedrinam? ( S2, 7, 7) Idcirco a nullo judicum sibi aedificari domum cedrinam jussit, quia ab omnibuscontra hostes pugnatum fuit, et omnes effusores sanguinum fuerunt. Filius tamen tuus cui non instabunt bella hostium, et quia non erit vir sanguinum,ipse aedificabit mihi domum: nam quod sequitur: per cuncta loca quae transivi cum omnibus filiis Israel, ( S2, 7, 7) intelliguntur Silo et Galgala et Nobee, et caetera loca ubi tabernaculum etarca collocata sit. Porro quod superius ait: Nunquid tu aedificabis mihi domum ad habitandum, ( S2, 7, 5) etc., potest etiam altius intelligi. Omnipotens enim Deus qui incircumscriptus spiritus est, in domibus manufactisitaque non habitat. Unde et dicit: Neque enim habitavi in domo, ex qua die eduxi filios Israel de terra Aegypti, sed ambulabam in tabernaculo et in tentorio. ( S2, 7, 6) Tabernacula enim sive tentoria, corda sanctorum figuraliter exprimunt, inquibus Dominus habitare dignatur. Sed quid est quod volente David aedificare templum, a Domino prohibitus est? nisiquia hoc, Scriptura praefigurante, demonstratur, ut qui vir sanguinum est, hoc est quiadhuc carnalibus actibus incubat, templum Deo, sanctam scilicet Ecclesiam, perpraedicationis officium construere non debet, seu etiam moraliter innuitur, quodmundus in se esse a vitiis debet, qui curat aliena corrigere: interrena non cogitet,ut desideriis infimis non succumbat, quatenus tanto perspicacius aliis fugiendapraevideat, quanto haec ipse per scientiam et vitam verius declinat. Nequaquam pure maculam in membro considerat oculus, quem pulvis gravat, etsuperjectas sordes tergere non valent manus, quae lutum tenent. Unde et David, qui juxta exteriora bella laboravit, dicitur:

Rabanus Maurus (780-856)

• Liber 2, Caput 7
  • Factum est autem cum sedisset rex in domo sua, et Dominus dedisset ei requiem undique ab universis inimicis suis, dixit ad Nathan prophetam: Videsne quod ego habitem in domo cedrina, et arca Dei posita sit in medio pellium? Dixitque Nathan ad regem: Omne quod est in corde tuo, vade, fac, quia Dominus tecum est. Factum est autem in nocte illa, ecce sermo Domini ad Nathan, dicens: Vade et loquere ad servum meum David. Haec dicit Dominus: Nunquid tu aedificabis mihi domum ad habitandum? Neque enim habitavi in domo ex die qua eduxi filios Israel de terra Aegypti, usque in diem hanc, sed ambulabam in tabernaculo et in tentorio per cuncta loca, quae transivi cum omnibus filiis Israel, ( S2, 7, 1, S2, 7, 2, S2, 7, 3, S2, 7, 4, S2, 7, 5, S2, 7, 6 et S2, 7, 7) etc. Quod Propheta interrogatus a rege respondit: Omne, quod est in corde tuo, vade, fac ( S2, 7, 3); et postea a Domino admonitus eadem prohibuit quae ante concessit, patet profecto, quod prophetiae spiritus prophetarum mentes non semper irradiat, quia, sicut de Spiritu sancto scriptum est: ubi vult, spirat. ( Jn, 3, 8) [mauvais référencement: Jn, 3] Hinc est enim quod Elisaeus cum mulierem flentem cerneret causamque nescisset, ad prohibentem hanc puerum dixit: Dimitte eam, quia anima ejus in amaritudine est, et Dominus celavit a me, et non indicavit mihi. ( R4, 4) Quod omnipotens Deus ex magna pietatis dispensatione disponit: quia dum prophetiae spiritum aliquando dat, et aliquando subtrahit, prophetantium mentes et elevat in celsitudine, et custodit in humilitate, ut et accipientes spiritum, inveniant quod de Deo sint, et rursum prophetiae spiritum non habentes cognoscant quid sint de semetipsis. Quod autem David prohibitus est domum Dei aedificare, quia vir sanguinum esset, innuitur moraliter quod mundus in se esse a vitiis debet, qui curat aliena corrigere. Ut terrena non cogitet, ut desideriis infimis non succumbat, quatenus in tanto perspicacius aliis fugienda videat, quanto haec ipse per scientiam et vitam verius declinat. Nequaquam pure maculam in membro considerat oculus, quem pulvis gravat. Et superjectas sordes tergere non valent manus, quae lutum tenent. Quoad antiquae translationis seriem, bene ad David erga exteriora bella laborantem per significationem divina vox innuit cum dicit: « Non tu aedificabis mihi templum: quia vir sanguinum es. » Dei templum aedificat, qui corrigendis institutis proximorum mentibus vacat. Templum Dei quippe nos sumus, quia ad veram vitam ex ejus inhabitatione construimur, Paulo attestante qui ait: Templum Dei sanctum est, quod estis vos. ( 1Co, 3) Sed vir sanguinum templum Dei aedificare prohibetur, quia qui adhuc actibus carnalibus incubat, necesse est ut instituere spiritualiter proximorum mentes erubescat.

Auctor incertus (Hieronymus Stridonensis ?)

• Liber 2, Caput 7
  • Dixitque Nathan ad regem: Omne quod est in corde tuo, vade et fac: quia Dominus tecum est ( S2, 7, 3). Hoc enim Nathan ex se, non ex sermone Domini dixit ad David. Illud vero quod sequitur, ex sermone Domini dixit: Haec dicit Dominus: Numquid tu aedificabis mihi domum ad habitandum? ( S2, 7, 5) Ac si diceret: Non poteris mihi domum aedificare, quia vir sanguinum es, et multum sanguinem effudisti.

Theutmirus; Claudius Taurinensis

• Liber 3, Caput 2
  • ( reference) Senuit David, ungiturque Salomon in Regem super omnem Israel in Gihon, ut impleretur in illo illa promissio, quae facta est ad David Non tu aedificabis mihi domum, sed filius tuus, qui egredietur de utero tuo ( S2, 7, 5 et S2, 7, 12) [mauvais référencement: S2, 7, 13] . In quo quidem futurae rei imago facta est, in eo quod templum aedificavit, et pacem habuit secundum nomen suum. Salomon quippe interpretatur pacificus, ac per hoc illud vocabulum illi verissime congruit, per quem mediatorem ex inimicis, accepta remissione peccatorum reconciliamur Deo. Etenim, cum inimici essemus reconciliati sumus Deo per mortem filii ejus ( Rm, 5, 10), idem ipse est, ille pacificus, qui fecit utraque unum, et medium parietem maceriae solvens, inimicitias in carne sua, legemque mandatorum decretis evacuans, ut duos conderet in se: in unum novum hominem faciens pacem. Et veniens evangelizavit pacem his, qui longe, et pacem his, qui prope ( Ep, 2, 14, Ep, 2, 15 et Ep, 2, 17). Ipse in Evangelio dicit : pacem meam do vobis, pacem relinquo vobis ( Jn, 14, 27). His, et aliis multis testimoniis Dominus Christus pacificus esse monstratur. Nam id quod aedificavit templum excellentissimum Domino, et ibi Christum significat, qui aedificavit domum Deo in coelestibus, non de lignis, et lapidibus, sed de hominibus sanctis, hoc est fidelibus, quibus dicit Apostolus : templum enim Dei sanctum est, quod estis vos ( 1Co, 3, 17).