V. 7 :
et praecinebant mulieres ludentes atque dicentes percussit Saul mille et David decem
milia
Poètes
Hildebertus Cenomanensis 1056-1133
liber 1 , v. 81. : Mille Saul dantur, sed David millia dena.
Petrus Riga
liber 1 , v. 349. 350. 351. 352. 353. : laus mulierum super Dauid
Dum Dauid inde redit, muliebris pompa canoro
Plaudens concentu laude resultat ei,
Et uariis modulis insignia mille Sauli
Conclamant regi, milia dena Dauid.
Commentaires
Gregorius I (540-604)
Liber 2, Caput 1
Quasi dicat: Idcirco tenet, quia sine ipso stare non
possent. Nam etsi vir virtutis agnoscitur, in fortitudine sua
timorem lapsus habet, statum robur non habet, et toties illicita
concupiscendo labitur, quoties interna ejus vestigia a Domino tenente
deseruntur. An vero non vir erat cui in juvencularum choro
cantabatur:
Saul percussit mille, et David decem millia
(
S1, 18, 7)? Qui nimirum cum inter onera fortitudini
suae relinquitur, in carnis suae culpam impulsus corruit, atque in se
expertus est quia vir in se non habeat statum roboris, sed lapsum
infirmitatis. Unde et relabi metuens, eum a quo teneri ad
statum debeat exposcit, dicens:
Non me derelinquas usquequaque
(
Ps, 118, 8). Nemo ergo se fallat, quasi in se robur
standi inveniat, quia etsi magna saepe occultorum hostium bella
superamus, si digne eos in suis suasionibus reprobando velut in fugam
versos insequimur, non nos tunc refugi spiritus, sed eum quem in nobis
aspiciunt expavescunt. Vel certe si nos etiam timent, idcirco
profecto timent, quia in divinae gratiae robur assumptos
vident. Apte ergo subjungitur:
Dominum formidabunt adversarii ejus, et super ipsos in
coelis tonabit.
(
S1, 2, 10)
Angelomus
Luxovensis(-c.895)
Liber 1, Caput 17
Porro cum reverteretur, percusso Philisthaeo, David, egressae sunt mulieres
de universis urbibus Israel cantantes, chorosque ducentes in occursum regis Saul
in tympanis laetitiae et in sistris, et praecinebant mulieres ludentes atque
dicentes: Percussit Saul mille, et David decem millia.
Iratus est autem Saul nimis, et displicuit in oculis ejus iste sermo,
dixitque: Dederunt David decem millia, et mihi mille dederunt.
Quid ei superest nisi solum regnum? Non rectis ergo oculis Saul aspiciebat
David ex die illa et deinceps.
(
S1, 18, 6,
S1, 18, 7,
S1, 18, 8 et
S1, 18, 9) Sic enim accipitur: Saul adversus David invidia exarsit,similiter et
populusJudaeorum adversus Christum Dominumaemulationes suo malo pariter
conspiratisunt. Et dum audiebant Christum praedicari in Ecclesiis, quem
ipsi neci tradiderunt: etde victoria ejus qui hostem antiquum triumphavit, credentes
in laudibus ipsiuscongratulari: graviter inde offensi sunt.
Rabanus Maurus
(780-856)
Liber 1, Caput 18
Peracta victoria qua David gigantem interfecit, dicit Scriptura quod
anima Jonathae conglutinata est animae David
(
S1, 18, 1), et ita dilexisset eum Jonathan
quasi animam suam
(
S1, 18, 1), etc. Jonathas op time typum tenet eorum qui ex Judaeis in
Christum crediderunt, qui, accepta Spiritus sancti gratia, pro Christi
amore relictis omnibus quae in mundo habere poterant, ipsum Redemptorem
secuti sunt. Unde et Petrus apostolus de se et sociis suis
dixit ad Jesum:
Domine, ecce nos reliquimus omnia, et secuti sumus
te.
(
Mt, 19, 27) [mauvais référencement: Mt, 19] Et in Actibus apostolorum ita scriptum est:
Quotquot possessores agrorum erant, veniebant et
vendebant et afferebant pretia eorum ante pedes apostolorum.
Dividebatur autem singulis, prout cuique opus
erat
(
Ac, 4). Sic enim Jonathas dedit vestimenta sua, a tunica
usque ad balteum, cum credentes quique quidquid habere poterant in hoc
mundo, omnia in lucrum Christi conferre satagebant.
Porro cum reverteretur David, percusso Philisthaeo,
egressae sunt mulieres de universis urbibus Israel, cantantes
chorosque ducentes in occursum Saul regis: in tympanis
laetitiae, et in sistris, et praecinebant mulieres ludentes
atque dicentes: Percussit Saul mille, et David decem
millia
(
S1, 18, 6 et
S1, 18, 7). Quod regis animus indigne tulit. Hinc invidia Saulis, et semina
odiorum adversum David orta sunt.
(voir:
Isid, sl)
Ita et Judaei audientes Christum praedicari in Ecclesiis, quem
ipsi neci tradiderunt, et de victoria ejus, quo hostem antiquum
triumphavit, credentes in laudibus ipsius congratulari, graviter inde
offensi sunt. Nam Saul, callidus simulator, ut sine suis
insidiis possit David offerre discrimini, studuit eum Michol filiae suae
nuptiis alligare, si centum sibi Allophylorum praeputia victor offerret.
pro quibus centum ducenta dedit ille; et unde creditus est
regio perire voto, inde auctus est gloriosiore tropaeo: ita et Judaei,
dum contra voluntatem Dei Christum interficere nituntur, per id salutem
gentium egerunt per quod crediderunt exstinguere. Quod vero
David prius alienigenarum praeputia attulit, et sic denuo Saul filiae
nuptiis haesit, significat quod Christus non prius Synagogam connubio
suo sponderet, nisi ante gloriosus in gentibus fieret. Prius
enim in nationibus resecavit carnis pollutionem, et postea copulatus est
Synagogae. Scriptum est enim: « Postquam intraverit plenitudo
gentium, tunc omnis Israel salvus erit. » Dupla autem, hoc est, ducenta
praeputia obtulit, sive pro Judaeis, et gentibus acquisitis, sive quia
major est numerus acquisitionis populi gentium, quam credentium
Judaeorum. Auxit deinde odium Saul adversus David in tantum,
ut rex ob medelam sui spiritus David de more psallentem jaculo conaretur
configere.
Hugo de Sancto Victore
-1141
Liber 1, Caput 1
Posuitque eum Saul super viros belli.
(
S1, 18, 5)
Hoc non amore, sed odio fecisse intelligendus est, ut cupiditate laudis,
bellis se ingerens, interiret. Jam enim audierat mulieres canentes:
Percussit Saul mille, et David, decem millia.
(
S1, 18, 7)
Atque hac laude David in iram excitatus mortem ejus meditari coeperat.
Ideoque subjungitur:
Porro cum reverteretur percusso Philisthaeo David,
(
S1, 18, 6) etc. Hoc jam praecesserat, sed narratur praepostere. In
duabus rebus gener meus eris. Primum scilicet de Merob promissa et deinde
Michol data.
Theutmirus; Claudius Taurinensis
Liber 1, Caput 1
Interea victoria David animum Saul regem offendit, indignantis, quod sibi
in mille, et David in decem millia acclamantium
(
S1, 18, 7) publicae gratulationis ore insonarent: hinc invidia Saulis, et semen odiorum adversus
David: quod insidiator callidus, ut sine insidiis suis possit offerre discrimini,
statuit eum Michol filiae suae nuptiis alligari, si centum
sibi allophilorum praeputia victor offerret, pro quibus centum, ducenta dedit: et
unde
creditus est regio perire voto, mox auctus est gloriosiori triumpho. Ita et Judaei,
dum contra
voluntatem Dei, Christum interficere nituntur, per id salutem gentium egerunt, per
quod
crediderunt exstinguere. Quod vero David prius alienigenarum praeputia attulit, et
sic denuo
filiae Saul nuptiis haesit, significabat, quod Christus non prius synagogam connubio
suo
sponderet, nisi ante gloriosus in gentibus fieret. Prius enim in nationibus resecavit
carnis
pollutionem, et postea copulatus est synagogae. Postquam enim, sicut scriptum est,
introierit plenitudo gentium, tunc omnis Israel salvus fiat
(
Rm, 11, 25).
(voir:
S1, 18, 27)
Dupla autem, id est ducenta, praeputia attulit sive pro Judaeis, et gentibus
acquisitis, sive quia major est numerus acquisitionis populi gentium, quam credentium
Judaeorum. Auxit deinde odium Saul adversus David in tantum, ut rex ad medelam sui
spiritus
David de more psallentem jaculo conaretur configere. (19. 10) Sed quid est, quod dum
Saulem
spiritus adversus invaderet, apprehensa David cithara, ejus vesaniam mitigabat? per
Saulem
enim Judaeorum elatio, per David autem humilitas (significatur) significabatur. Cum
ergo Saul
ab immundo arripitur spiritu, David canente, ejus vesania temperatur, quia cum sensus
Judaeorum per blasphemiam in furorem vertitur, dignum est ut ad salutem mentes eorum
quasi
dulcedine citharae, locutionis Evangelicae tranquillitate revocentur.
Mittit Saul custodes ad domum David, ut custodirent eum, et interficeretur,
abscessit autem David nocte, et fugit, atque salvatus est: cumque venissent nuntii
Saul,
invenerunt statuam in lecto David positam, et pellem pilosam caprarum ad caput ejus.
(
S1, 19, 14,
S1, 19, 15 et
S1, 19, 16) Audiamus ergo quid hoc significet, quod miserit Saul ad custodiendam domum David,
ut
eum interficeret. Hoc non ad crucem Domini, sed tamen ad passionem ejus pertinet:
crucifixus
enim Christus, et mortuus, et sepultus est. Erat ergo illa sepultura tanquam domus,
ad quam
custodiendam misit regnum Judaeorum, quando custodes adhibiti sunt sepulcro Christi.
(voir:
Mt, 28)
Quomodo ergo custodita est domus, si David figurabat Christum, ut Christus
interficeretur, dum non in sepultura Christus, sed in cruce sit interfectus? Refertur
ergo ad
corpus Christi, quia interficere Christum, erat tollere nomen Christi. Neque enim
crederetur
in Christum, si mendacium praevaleret custodum, qui corrupti sunt, ut dicerent:
Quia dormientibus nobis, venerunt discipuli ejus, et abstulerunt eum
(
Mt, 28, 13) : hoc est itaque velle Christum interficere, nomen resurrectionis ejus exstinguere,
ut
mendacium Evangelio praeferretur. Sed sicut illud non valuit Saul, ut interficeret
David, sic
nec hoc potuit regnum Judaeorum efficere, ut memoriam Christi deleret. Isti autem
qui de Saul
virtute, id est de regno Judaeorum in Christum praesumere voluerunt, offenderunt in
lapidem
offensionis, tanquam in statuam: et haedus ejus visus erat agnus, quia in quem peccatum
non
invenerunt, quasi peccatorem persecuti sunt. Igitur David regiae manus factum evitans,
ejusque
persecutionem declinans,
(voir:
S1, 19, 28 et
S1, 19, seq)
venit ad Samuelem, et misit Saul nuntios, qui apprehenderent David: Samuel autem
erat
inter prophetas et coetus prophetarum, qui illo tempore prophetaverunt:
(voir:
S1, 19, 20,
S1, 19, 21 et
S1, 19, seq)
nuntii autem, qui missi sunt, accepto ejusdem spiritu prophetaverunt, missisque aliis
hoc contigit, et tertiis nihilominus. Postea vero cum et ipse Saul venisset,
factus est super eum spiritus Dei, et ambulabat ingrediens, et prophetabat
(
S1, 19, 23).
Commentaires
Gregorius I (540-604)
Angelomus Luxovensis(-c.895)
Rabanus Maurus (780-856)
Hugo de Sancto Victore -1141
Theutmirus; Claudius Taurinensis