Liber Primus Samuelis

Caput 17

Liens vers les chapitres : 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31
Liens vers les versets : 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58
PrécédentSuivant

V. 55 : eo autem tempore quo viderat Saul David egredientem contra Philistheum ait ad Abner principem militiae de qua stirpe descendit hic adulescens Abner dixitque Abner vivit anima tua rex si novi

Poètes

Commentaires

Angelomus Luxovensis(-c.895)

  • Liber 1, Caput 16
    • Dixitque Abner: Vivit anima tua, rex, si novi. ( S1, 17, 55) Secundum illud locutionis genus hoc dictum est quod alibi legimus, BenedixitNabath Deo et regi; acsi diceret: Non vivat anima tua, rex, si novi. Aliter: Videam mortem tuam si novi. Seu etiam, ut quidam volunt, si positum est pro non adverbio, utest illud Psalmistae: Si introibunt in requiem meam. ( Ps, 94, 11) [mauvais référencement: Ps, 94] Id est non introibunt.Si novi dicit acsi diceret, non novi. Utitur enim modo jurandi pervitam regis, et affirmat se non nosse unde sit David. Hoc etiammodo usus est Joseph, quando ait fratribus suis: Per salutem Pharaonis, non regrediemini hinc, donec veniat frater vester minimus. ( Gn, 42, 15) [mauvais référencement: Gn, 42] Ecce historiam, sicut spopondimus, summatim tetigimus, nunc figuras spiritaliumrerum subjungamus. Ait enim sacra descriptio: Congregantes vero Philistim agmina, sua, ( S1, 17, 1) et reliqua. Quid per Philisthaeos nisi adversarias potestates? Et quid per Goliath Gethaeum,nisi caput omnium malorum diabolus praefiguratus est? qui adversus populum Dei, cumsatellitibus suis ab origine mundi dimicavit, sed ante adventum veri David, hoc esthumani generis Redemptoris, a nullo superari poterat. Geth vero civitas est ejusdem Goliath, quae interpretatur torcular, etpraesentis mundi seu inferni praetendebat similitudinem, inquo mundo atque infernodiabolus humanum genus peccatis obnoxium, velut in torculari conculcabat. Enormitas, sive altitudo ipsius Goliath, diaboli designabat superbiam. Septenarius namque numerus supernae quietis obtinet sacramentum, ex qua idemdiabolus ob superbiae suae meritum exclusus, in hunc mundum, qui sex diebus factusesse narratur, lapsus est. Et quia super delinquentem creaturam propter peccati meritum, in hoc mundoprincipatum obtinuit, quasi palmam super ipsius mundi creaturam superbiendoextulit. Arma vero Goliath, et operimentum ejus, totius diaboli impietatem atque nequitiamdemonstrabant, per quae humanum genus debellando gravi pondere peccatorumdepresserat:quae arma impietatis, Dominus Jesus Christus igne Spiritus sui sancti,sicut Psalmographus canit, combussit et ad nihilum usque redegit. ( Ps, 14, 4) [mauvais référencement: Ps, 106] -- Procedebat vero Philisthaeus mane et vespere per quadraginta dies, ( S1, 17, 16) et reliqua. Quadraginta dies quibus Goliath adversus populum Israel stetisse narratur, omnetempus vitae praesentis, propter denarii numeri perfectionem, atque mundi quatuorpartes sive quatuor elementa, e quibus visibilis creatura constat, figuram habuissenon dubium est. David a patre suo ad visitandum fratres missus est: similiter et Christus Dominusa Deo Patre ad oves quae perierant domus Israel, se destinatum dicit (voir: Mt, 15) . David ephi polentae, hoc est trium mediorum mensuram fratribus suis detulit, etChristus per novamdoctrinam quam Ecclesiae suae tradidit, mysterium sanctae Trinitatiscunctis credentibus commendavit. David decem formellas casei tribuno detulit, et Dominus Jesus Christus decalogumlegis populo Judaeorum tradidit. Goliath Gethaeus personam diaboli gestabat, qui de altitudine superbiae suae sejactans, per omne tempus quod ante adventum Salvatoris decursum est, adversus populumDei dimicans, in imo hujus mundi, velut in valle, a nullo poterat superari. Eliab, frater David major, qui interpretatur Deus meus pater, typumgestasse Judaeorum non dubium est, qui licet falsa opinione, se Domini patrem haberementiuntur, per hoc vero quod Dominum Jesum Christum filium ejus aemulati sunt, abhaereditate filiorum Dei degeneraverunt, et primogenita, quae illisjure debebantur, obculpae meritum perdiderunt. David leonem pariter et ursum necavit, et Dominus Jesus Christus diabolumhominibus latenter insidiantem, et ante Christum in posterum manifestissimesaevientem, in judicio puniturus est. David arma Saulis deposuit, quia et Christus corporalia sacramenta legis, atquecarnalia bella, quae non sunt imposita gentibus, repulit. Onera namque legis legimus, sed carnaliter non observamus. Quinque limpidissimos lapides de torrente elegit, et in peram pastoralem misit, etChristus Dominus quinque libros Mosaicae legis de fluvio saeculi hujusassumpsit. Labitur enim mortale saeculum, et praeterfluit quidquid venit in mundum. Erat enim in flumine tanquam in populo illo. Et in peram pastorale mmisit. ( S1, 17, 40) Nam ipse est Deus verus pastor animarum. Vas quoque pastorale quo lac, ut nonnulli dicunt, mulgere consueverat, divinamsignificat gratiam quae legi conjungitur, quae intelligitur in quinque lapidibus, sinequa non impletur. David rufus et pulcher fuisse narratur, quia de Domino Jesu Christo in Canticiscanticorum Ecclesia dicit: Dilectus meus candidus et rubicundus, electus ex millibus. ( Ct, 5) De cujus pulchritudine superius praelibavimus. Goliath David ad pugnam provocavit, similiter et elatio diaboli Christihumilitatem parvipendens, ab ipso prostratus est. Baculus David a diabolo despectus, mysterium gestavit Dominicae crucis. David ex quinque lapidibus unum jecit, quiaet Christus qui ex lege nuntiabatur,singulari potentia, per unitatem fidei et gratiam suam, diaboli superbiam prostravit:funda vero Ecclesiam praefiguravit, quae per volumina temporum, velut in circuituvolvitur. David Goliath in fronte percussum prostravit, similiter et Christus, devictodiabolo, qui ei haeserant se infigens, ab ejus societate secernens, fidei suaesubdidit: hoc enim indicabat quod idem Goliath percussus in faciem ruit. David, Goliath percusso, gladium ejus tulit, hoc fecit noster David, qui ejectumdiabolum de suis, quando credunt magnitudinem ejus, quos ille in potestate habebat, etde quibus tetras animas trucidabat, convertunt linguas suas contra diabolum, et sicGoliath de gladio suo caput inciditur. David gladium Goliath in Jerusalemdetulit, similiter et Christus eos quos depotestate diaboli rapuit, ad defensionem altaris fidei in Ecclesiam suamtranstulit. Saul de David Abner velut pro incognito requirit, de qua stirpe descenderit, velcujus esset filius, cum jam dudum ipse David ei ministrasset, atque in conspectu ejusad repellendum nequam spiritum assisteret. Sic nimirum caecitas Judaeorum, Dominum Jesum Christum per legem et prophetasventurum esse noverunt: et quem in praesentia corporali per administrationem virtutum,Filium Dei esse approbare poterant, tanquam ignorantes dicunt ei: Tu qui es? et ubi est pater tuus? ( Jn, 8, 19) [mauvais référencement: Jn, 8] Moraliter vero David typum tenuit Domini, quia videlicet manu fortisinterpretatur. Goliath quidem haereticorum superbiam signans,qui cum gladio ratione dominicafidei superati sunt. David vero cum pera pastorali venit ad praelium, sed eumdem Goliath David superanssuo gladio occidit: quod sancti quoque agunt, qui praemissi David membra, ex ejusfieri dignatione meruerunt, nam cum superbientes haereticos et sacrae Scripturaesententias deferentes, eisdem verbis atque sententiis quas proferunt, vincunt, quasielatum Goliath gladio suo detrunCant.

Rabanus Maurus (780-856)

  • Liber 1, Caput 17
    • Assumens autem David caput Philisthaei, attulit illud in Jerusalem, arma vero ejus posuit in tabernaculo suo. ( Hebr, sl) Quod dicit attulisse David caput Philisthaei in Jerusalem, anticipatio est, quod postea fecit. Arma vero ejus, id est, Philisthaei, non est intelligendum quod in suo posuerit tabernaculo, sed in tabernaculo Domini, de quo tabernaculo postea haec ab Abimelech sacerdote accepit. Eo autem tempore quo viderat Saul David egredientem contra Philisthaeum, ait ad Abner principem militiae: De qua stirpe descendit hic adolescens, Abner? Dixitque Abner: Vivat anima tua, rex, si novi ( S1, 17, 55). Secundum illud locutionis genus hoc dictum est quo dictum est illud: Benedixit Naboth Deo et regi. ( R3, 21, 13) Ac si diceret: Non vivat anima tua, rex, si novi; aut: Videam mortem tuam, si novi. Aliter: quia si conjunctio aliquando ponitur pro non adverbio, ut est illud Psalmistae: Si introibunt in requiem meam ( Ps, 94, 11) [mauvais référencement: Ps, 94], id est, « non introibunt in requiem meam, » Si novi potest pro non novi dictum accipi. Utitur enim modo jurandi per vitam regis, et affirmat se non nosse unde David sit. Hoc enim modo et in Genesi Joseph patriarcha contra fratres suos usus est, quando dixit: Per salutem Pharaonis non egredimini hinc, donec veniat frater vester minimus. ( Gn, 42)

Hugo de Sancto Victore -1141

  • Liber 1, Caput 1
    • David caput Philisthaei attulit in Hierusalem, ( S1, 17, 54) hinc apparet jam eo tempore communem fuisse habitationem in Hierusalem, et filiis Israel et Jebuseis: ad quam velut excellentiorem civitatem, ob gloriam triumphi caput Philisthaei David attulit. De qua stirpe descendit hic adolescens? Responditque Abner, ( S1, 17, 55) etc. Quomodo Saul hic David ignorat, et progeniem ejus quaerit; cum superius ad Isai patrem ejus misisse legatur, dicens: Mitte ad me David filium tuum, qui est in pascuis. David quoque ad eum venisse, et coram eo stetisse, dilectusque ab eo fuisse, et armiger ejus factus asseratur. Sed notandum quod potentes in quotidiana hominum frequentia positi, non omnes circa se conversantes possunt agnoscere: praecipue eos quos nec dignitas personae commendat, nec diutina conversatio familiares efficit. Quia igitur David puer adhuc et contemptibilis, neque regia familiaritate dignus brevi tempore cum Saule manserat, non mirum est si eumdem modo ad tam egregium opus procedentem diligentius notatum ignorat. Nam quod prius eum ad Isai patrem ejus mittens ex nomine vocat; nequaquam notitiae ascribendum est quia eo nomine illum vocat quod ex relatione suggerentium didicit. Non autem ex praecedentis notitia familiaritatis agnovit,

Auctor incertus (Hieronymus Stridonensis ?)

  • Liber 1, Caput 15
    • Dixitque Abner: Vivat anima tua, rex, si novi ( S1, 17, 55). Secundum illud locutionis genus hoc dictum est, quo dictum est illud: Benedixit Naboth Deo et regi (voir: R3, 21, 13) ; ac si diceret, non vivat anima tua, rex, si novi. Aliter, videam mortem tuam, si novi.

Theutmirus; Claudius Taurinensis

  • Proemium, Caput 3
    • Cur de David scribitur, quod eo tempore, quo viderat Saul David egredientem contra Philistaeos, ait ad Abner principem militiae: De qua stirpe descendit hic adolescens, Abner ? ( S1, 17, 55). Cum supra legatur quod armiger Saul fuisset David antea, et citharam in conspectu ejus percutiebat.. Et reliqua. (voir: S1, 16, 21 et S1, 16, 23) . Et cur Goliath spurius ( S1, 17, 4 et S1, 17, 23) dicebatur ? Et addidit Jonathan dejurare David ( S1, 20, 17).