Liber Primus Samuelis

Gregorius I (540-604)

• Liber 3, Caput 5
  • Lapis in sacro eloquio Dominum, et Redemptorem nostrum significat. Lapis vero unus a Samuele tollitur, cum a sanctae Ecclesiae praedicatore Redemptoris fortitudo singulariter praedicatur. Qui profecto inter Masphath et Sen praefigitur: quia in vitae exitu electos protegit, reprobos confringit. Sen quippe excussio dicitur. Excussi autem sunt reprobi, id est a fidelium societate separati. Dum ergo usque ad locum subter Bethchar Philisthaei caesi perhibentur, lapis inter Sen et Masphath praefixus asseritur: quia dum electi Dei victoriae suae titulum in fine percipiunt, Redemptoris judicio a malorum societate separantur. Modo vero, velut in area frumentum, et palea simul sumus, sed dum ad vitae terminum ducimur, electi a reprobis Dominica virtute dividuntur, et velut inter se lapidem habent medium, dum illi pondus Redemptoris in damnationis suae judicium sustinent, et isti in ejus fortitudine aeternae gloriae palmas tenent. Possunt per Sen etiam maligni spiritus designari. Excussi quippe sunt, quia a coelesti secreto per superbiam projecti. Et quia nunc in hac vita nobiscum praeliantur, bene cum victoriae nostrae tempus asseritur, lapis inter nos et eos positus perhibetur: quia cum militiae nostrae donativa percipimus, ultra nobis eorum praelia nequaquam renovantur. Samuel autem hunc lapidem in medium ponit: quia nobis Redemptoris nostri bonitatem sanctae Ecclesiae doctor ostendit. Et quia omne, quod a nobis in omni vita nostra prosperum geritur, divinae gratiae adscribitur, apte ab eo lapis ille, qui in medio sistitur, Lapis Adjutorii vocatur. Ipse est namque Lapis Adjutorii, qui si nobis subvenire noluerit, vinci possumus, vincere nequimus. De quo jam in medium posito dicitur: Usque huc auxiliatus est nobis Dominus; quia ejus praesidia electos suos usque ad aeternae retributionis tempora persequuntur. Et quia, ut diximus, jam tunc a nobis in aeterna requie susceptis, a depressis hostibus praelia nulla commoventur, sequitur: Et humiliati sunt Philisthiim, nec apposuerunt, ut venirent ultra in terminos Israel ( S1, 7, 13).
• Liber 3, Caput 5
  • Haec profecto sic electorum singulorum facta exprimunt, ut sanctae catholicae Ecclesiae et procinctum innuant belli, et gaudia remunerationis. Hanc namque universalis Ecclesiae victoriam jam post resurrectionis nostrae gloriam futuram, beatus Paulus ostendit; qui, quasi futurae incorruptioni praesens, morti insultabat, dicens: Absorpta est mors in victoria? ubi est mors victoria tua? ubi est mors stimulus tuus? ( 1Co, 15, 54 et 1Co, 15, 55) Humiliatos etiam Philisthaeos vidit: quia apostatarum angelorum memorans, ad amorem futurae dignitatis electos accendit, dicens: An nescitis, quia angelos judicabimus ( 1Co, 6, 3) ? Tunc quippe Philisthaei humiliantur, cum in praeparata sibi ab origine mundi aeterni ignis incendia daemones mittuntur. Et in terminos Israel venire ulterius non apponunt: quia ad tentanda electorum corda non exeunt. Qui autem sunt Israelis termini, nisi coeli? Quomodo autem mali spiritus in Israelis terminos venient, qui sic in inferni profundo damnati sunt, ut a summersione poenarum nunquam resurgant? Quia ergo aeterna oppressione dejiciuntur, apte subinfertur: Facta est, inquit, manus Domini super Philisthaeos cunctis diebus Samuelis ( S1, 7, 13).