V. 16 :
et ibat per singulos annos circumiens Bethel et Galgal et Masphat et iudicabat
Israhelem in supradictis locis
Poètes
Commentaires
Gregorius I (540-604)
Liber 3, Caput 5
Qui sunt dies vitae uniuscujusque doctoris, nisi virtutum spiritalium
claritates? Omnibus namque diebus vitae suae Israelem
judicat, qui lucem justitiae, quam loquendo asserit, ad subditorum
fidelium exemplum, perfectione repraesentat bonae
conversationis. Qui autem virtutum spiritalium lucem non
habet, quia ad docendum assumit bona conversationis extraneae, diebus
profecto judicat vitae alienae. De quibus profecto per
prophetam Dominus dicit:
Ecce ego ad prophetas, qui furantur verba mea,
unusquisque a proximo suo
(
Jr, 23, 30)
. Verba quippe furantur, qui bonum, quod docendo
praedicant, operando non sequuntur: quia veluti clam de alieno tollunt,
quod dato proprii laboris pretio suum nequaquam faciunt. Post
denuntiatam itaque futuram beatitudinem, qualis interim debeat esse
fidelium pastor, ostenditur: quia omnibus vitae suae diebus Samuel
Israelem judicasse perhibetur. Perfectionis etenim viam male
insinuat, si lucis iter quis voce volens pandere, actione
tenebrescat. Nam qui cunctos vitae suae dies ad judicandum
Israelem contulerat, dicit:
Non audeo loqui horum aliquid, quae per me non efficit
Deus, in obedientia Gentium verbo et factis
(
Rm, 15, 18)
. Judicet igitur doctor, sed qui dies vitae suae
inclytos habet: ut videlicet in se prius virtutum spiritualium radios
bene vivendo foveat, quos providendis subditorum itineribus loquens
administrat: quia et lucerna tunc iis, qui in domo sunt, utiliter
ostenditur, si ipsa antea eo, quod sparsura est, bene repleatur
lumine. Sequitur:
Et circuibat per singulos annos Bethel, et
Galgal, et Masphath, et judicabat Israelem in
supradictis locis
(
S1, 7, 16) [mauvais référencement: S1, 7, 46]
.
Liber 3, Caput 5
Samuel itaque Bethel circuit, cum praedicator Ecclesiae auctoritatem
disponendorum operum, de exemplis majorum quaerit. Galgal, id
est, rotam circuit, quando doctrinae suae auctoritatem de magisterio
sanctae Scripturae comprehendit. Masphath quoque circuit, cum
per secretae contemplationis meditationem, revelationem meretur
suscipere veritatis. Ibi enim judicat Israelem: quia quidquid
subditis proponit ad normam rectitudinis, aut de exemplis electorum
accipit, aut doctrina sacri eloquii, aut ex revelatione internae
contemplationis. Quibus profecto verbis ostenditur, non
tantum, quae doctor perfectus agat, sed etiam quia perfectus non sit, si
agere haec non possit. Nam si solum bonorum exempla noverit,
aut si sacrae Scripturae etiam quis eruditus sit, et contemplationis
revelatione caruerit, in ordine praedicationis vir perfectus non
erit. Contemplatio enim virtus est, per quam non solum ipsa
Scriptura condita recognoscitur, sed per quam nondum condita conderetur:
et per quam condita ad Dei voluntatem quotidie disponatur.
Bene ergo dicitur:
Et judicavit Israelem in supradictis locis
(
S1, 7, 16). Nam non solum in Bethel, et Galgal, sed
etiam in Masphath: ut qui ad perfectionem praedicationis innititur [
Forte leg. enititur], dum per
humilitatem exempla majorum sequitur, dum per studium sacri eloquii
eruditione fulcitur, curet omnino necesse est, ut puritate mentis, ea
quae disponenda sunt, contemplando cognoscat. Dei namque
debet esse docibilis, qui suscepto praedicationis officio, docere
homines cupit. Tamen sic praesumat de eo, qui secretae
contemplationis eruditione instruitur, ut nec editas per Spiritum
sanctum Scripturas fastidiat, nec sequi electorum exempla
dedignetur. Samuel enim Bethel, et Galgal, et Masphath
circuire describitur; ut alterum ab altero per discordiam nequaquam
dividatur: ut videlicet et exempla recipiat quae sacra Scriptura
approbat; et illas sacras Scripturas, quas electi homines scripserant,
recognoscat: atque eas revelationes contemplationis a Deo sibi ostensas
sentiat, quae nec ab electorum operibus, nec a sanctae Scripturae
auctoritate discordant. Sed et omne quod agit, ad
rectitudinem redigat supernae intentionis. Unde et subditur:
Revertebatur in Ramatha: ibi enim judicabat Israelem, et
ibi erat domus ejus
(
S1, 7, 17).
Angelomus
Luxovensis(-c.895)
Liber 1, Caput 7
Judicabat Samuel Israel cunctis diebus vitae suae, et ibat per singulos
annos circumveniens Bethel, et Galgala, et Masphath, et judicabat Israel in
supradictis locis.
(
S1, 7, 15 et
S1, 7, 16) Non enim vacat a mysterio quod Samuel in supradictis locis conveniens
judicabatIsrael. In hoc enim typum tenuit doctorum sanctae Ecclesiae, et ut
hoc manifestius pateat,manifestemus clarius: Bethel enim, quae interpretatur domus
Dei, sanctamsignificat Ecclesiam quae domus Dei dicitur, in qua Dominus sua
gratia videlicet inmentibus electorum habitare dignatus est. Juxta quod
ait:
Et inambulabo et inhabitabo in eis.
(
2Co, 6 et
Lv, 26) Unde et Galgala, quae interpretatur revelatio, eamdem
significatEcclesiam, de qua Dominus dicit.
Ubi fuerint duo vel tres congregati in nomine meo, ibi sum in medio
eorum,
(
Mt, 18, 20) [mauvais référencement: Mt, 18]
videlicet per gratiam suae revelationis ac praesentiae
suaeDivinitatis. Et Masphath, quae interpretatur intentio, bene
sequitur: quia videlicetin supradicta Ecclesia sancta Dei, est pura in mentibus
electorum intentio, qua semperesurit, et anhelat ad Deum. In qua Samuel
propheta judicat filios Israel, videlicet ut doctor fidelis fidelesin Ecclesia
decernit. Unde bene dicitur, quod revertens habitat in Rama Samuel, ubi
erat domus ejus,quia videlicet hoc indicasse videtur, quod omnis ecclesiasticus
doctor, vir spiritalisinEcclesia, licet semper in altitudine contemplationis (hoc
enim
significat Rama, quaeinterpretatur excelsa mente ), habitare delectetur, per
actiones tamencompassionum, ad infirma membra Ecclesiae condescendere non renuit,
et
quasi populumIsrael judicat, dum creditam sibi plebem, ad tenendam unitatem fidei,
et
caeterasvirtutes operandas, sua exhortatione instituit et docet: seu qui judex alieni
delictiefficitur, et judicium exercet in domo Dei: non propterea et malevola mente,
sedsecundum quod sacra Scriptura revelat, agere debet: ad domum proprii pectoris
etconscientiae tandem redire, et hostias bonae voluntatis Deo
immolare.
Rabanus Maurus
(780-856)
Liber 1, Caput 7
Judicabat quoque Samuel Israel cunctis diebus
vitae suae. Et ibat per singulos annos circuiens
Bethel, et Galgala et Masphat, et judicavit Israelem in
supradictis locis
(
S1, 7, 15 et
S1, 7, 16), etc. Bethel est civitas in duodecimo ab Hierosolyma lapide, a
dextris euntibus Neapolim, quae prius Luza, id est, amigdalon vocabatur,
et cecidit in sortem tribus Benjamin. Vocabatur autem prius
Luza Bethel, ut diximus. Nam et hoc quod Bethauen aliud
oppidum suspicantur, non ita est, sed ex eo tempore quo ibi a Jeroboam,
filio Nabath, vituli aurei fabricati sunt et a decem tribubus adorati
(voir:
R3, 12)
, vocatum esse Bethauen, id est, domus idoli, quae antea
vocabatur Domus Dei. Galgala haec est, quam supra posuimus,
Galgol, ad orientalem plagam antiquae Jericho cis Jordanem, ubi Jesus
secundo populum circumcidit, et pascha celebravit, ac, deficiente manna,
triticeis panibus usus est Israel . In ipso loco lapides quoque quos de alveo Jordanis
tulerant, statuerunt, ubi et tabernaculum testimonii fixum multo tempore
fuit
(voir:
Js, 4)
. Cecidit autem in sortem tribus Juda, et ostenditur
usque hodie locus desertus in secundo a Jericho milliario, ab illius
regionis mortalibus miro cultu habitus. Sed et juxta Bethel
quidam aliam Galgalam suspicantur. Galgala interpretatur
volutatio sive revelatio. Apte igitur propheta Dei
in Bethel, Galgala et Masphat judicavit Israel. Sicque
revertens in Ramatha, ubi erat domus ejus, ibi judicavit Israel,
aedificavitque ibi altare Domino: nobis exemplum tribuens, cum consistit
nobis faciendum judicium in domo Dei, non proterve vel inconsiderate,
vel malivola mente, sed juxta id quod nobis revelat sacra Scriptura, et
intentione bona, et amore fraterno judicemus proximos nostros.
Sicque in Ramatha domum nostram revertamur: hoc est, ad
interna pectoribus nostris redeamus, ut contemplationi Dei vacemus, et
vitam nostram in nobismetipsis dijudicemus, quatenus in altari fidei
gratas hostias bonorum actuum et bonae voluntatis Domino
immolemus.
Commentaires
Gregorius I (540-604)
Angelomus Luxovensis(-c.895)
Rabanus Maurus (780-856)