V. 18 :
et mures aureos secundum numerum urbium Philisthim quinque provinciarum ab urbe
murata usque ad villam quae erat absque muro et usque ad Abel magnum super quem
posuerunt arcam Domini quae erat usque in illa die in agro Iosue Bethsamitis
Poètes
Commentaires
Gregorius I (540-604)
Liber 3, Caput 4
Satrapae Philisthinorum, ut jam superius dixi, electi sunt
praedicatores Gentilium. Qui nimirum quinario numero
continentur; quia ad refrenandos quinque sensus corporis, aut rudibus
adhuc fidelibus, aut carnalibus praesunt. Hi profecto
plaustrum cum Dei arca comitantur; quia ad studium spiritalis vitae
transeuntes jam eruditos discipulos, sollicitudinis suae cura
prosequuntur. Sed applicante in agrum Josue plaustro, et
vaccis immolatis, in Accaron redeunt: quia cum eorum perfectionem jam
consideraverint, conversationis eorum itinera ulterius non
explorant. In Accaron autem redeunt, quia ad convertendos
alios se convertunt. Accaron quippe nostro eloquio sterilis
dicitur. Steriles quoque sunt, qui aut fide carent, aut bona
conversatione. Bene autem cum reversi principes dicuntur,
additum est: In die illa: quia nisi in eis
claritatem tantae perfectionis agnoscerent, ab eorum sollicitudine
securitatis certitudine non redirent. Sequitur:
Hi sunt ani aurei, quos reddiderunt Philisthiim pro
delicto, Azotus unum, Gaza unum, Ascalon unum, Geth
unum, et Accaron unum. Et mures aureos,
secundum numerum urbium Philisthiim, quinque
provinciarum, ab urbe murata usque ad villam, quae erat
absque muro, et usque ad Abelmagnum, super quem
posuerunt arcam Domini, qui erat usque in die illa in
agro Josue Bethsamitae
(
S1, 6, 17 et
S1, 6, 18).
Angelomus
Luxovensis(-c.895)
Liber 1, Caput 6
Ab urbe murata usque ad villam quae erat absque muro et usque ad Abel magnum
super quem posuerunt arcam Domini.
(
S1, 6, 18) Abel magnum civitasest in termino Israel. Abel magnum
idcirco vocatur, cum antea Bethsamis vocata sit, sive propterluctum super viris
Bethsamitis ita factum, sive propter distinctionem civitatis AbelBethmacha, de qua
exclamavit mulier sapiens ad Joab, dicens:
Qui interrogant, interrogent in Abela.
(
S2, 16) Sic itaque intelligendum est, quod ab urbe murata usque ad villam quae
estabsque muro, et usque ad Abel magnum dederunt mures.
Super quem,
(
S1, 6, 18) id est, super luctum
posuerunt arcam Domini, quae erat usque in illam diem in agro Josue
Bethsamitis, et fuit ibi donec in Cariathiarim ducta est.
Et percussit de populo septuaginta viros, et quinquaginta millia
plebis,
(
S1, 6, 18 et
S1, 6, 19) et reliqua usquequo ait:
Rabanus Maurus
(780-856)
Liber 1, Caput 6
Hi sunt autem ani aurei, quos reddiderunt Philisthiim
pro delicto Domino. Azotus unum, Gaza unum,
Ascalon unum, Geth unum, Accaron unum, etc.
(
Hebr, sl) Quinque anos et quinque mures hae quinque civitates dederunt.
Reliquae autem civitates provinciarum et villae quae erant
absque muro, mures tantum dederunt. Idcirco dicitur:
ab urbe murata usque ad villam quae erat absque muro
(
S1, 6, 18).
Liber 1, Caput 6
Quod autem sequitur:
Et usque ad Abel magnum, super quem posuerunt arcam
Dei
(
S1, 6, 18). Abel magnum civitas est in termino Israel. Abel
magnum idcirco vocatur, cum antea Bethsamis vocitata sit, sive propter
luctum super viris Bethsamitibus ibi factum, sive propter distinctionem
civitates Abel Bethmatha, de qua exclamavit mulier sapiens ad Joad,
dicens:
Qui interrogant interrogent in Abela.
(
S2, 20) Sic itaque intelligendum est quod ab urbe murata usque ad villam
quae erat absque muro, et usque ad Abel magnum, dederint mures.
Super quem, id est, super luctum, posuerunt arcam Domini quae
erat usque in illam diem in agro Josue Bethsamitis. Fuit
igitur in agro illius donec in Cariathiarim ducta est. Quod
dictum est de eis qui videre arcam Domini, reversam de terra
Philisthinorum, ausi sunt, cum non essent de stirpe Levitica:
Et percussit de populo septuaginta viros, et quinquaginta
millia plebis
(
S1, 6, 19). Populus et plebs pro una eademque re indifferenter accipitur:
nam ex uno Graeco, quod est λαός
solet utrumque transferri. Sed mihi videtur esse distantia
quod in priore commate versiculi additum est,
viros septuaginta
(
S1, 6, 19). Viros enim majores natu significat, ut sit sensus, quia de
optimatibus populi septuaginta sunt percussi; de ipsa autem turba
vulgari homines quinquaginta millia. Quod ne pateretur, in
Exodo
(voir:
Ex, 20)
, populus a longe stabat et orabat, solus Moyses ascendit ad
Dominum.
Hugo de Sancto Victore
-1141
Liber 1, Caput 1
Ab urbe murata usque ad villam, quae erat absque muro.
(
S1, 6, 18)
Quod dicit quinque civitates quinque mures dedisse, et quinque anos aureos,
et postea subjungit:
Ab urbe murata usque ad villam quae erat absque muro,
(
S1, 6, 18) ita intelligendum est, quod quinque provinciae quinque mures dederunt, et
quinque anos singulae singulos, quos, licet pro dignitate specialiter civitates quasi
capita provinciarum dedisse dicuntur, tamen pecunia non solum ab iis qui in
civitatibus erant, sed etiam a villis quae erant absque muro: hoc est tam a minimis
quam a maximis collecta est, ut sicut periculum erat omnium, ita oblatio esset
universorum. Sic igitur omnes dederunt per universam regionem a fine usque
ad finem, hoc est quod sequitur:
Et usque ad Abel magnum?
(
S1, 6, 18) lapidem dicit de quo superius dixerat:
Erat autem ibi lapis magnus, et ceciderunt ligna plaustri: vaccasque
imposuerunt super ea.
(
S1, 6, 14)
Hic ergo lapis quasi terminus erat terrae Philisthiim, et Israel usque ad
quem Philisthaei arcam Domini prosecuti sunt, ubi, et Bethsamitae, arca suscepta,
holocausta obtulerunt. Usque ad hunc igitur lapidem omnes tam villae, quae
erant absque muro, quam civitates muratae terrae Philisthiim ad debitum munus Domino
persolvendum pecuniam et impensam tribuerunt, hoc est quod dicitur:
Usque ad Abel magnum,
(
S1, 6, 18) usque ad lapidem magnum. Nam, et ipsum nomen lapidem sonat.
Abel enim Hebraice
lapis
(
S1, 6, 14) dicitur, ut proprium nomen ex communi vocabulo derivatum intelligatur.
Super quem lapidem posuerunt arcam Domini
(
S1, 6, 15) sicut superius dictum est:
Quae arca erat usque in illa die,
(
S1, 6, 18) quo scilicet percussit Dominus Bethsamitas, in agro Josue. In quo
etiam culpa eorum notari potest, quod non eam in domum introduxerunt, sed foris
dimiserunt, ubi ab omnibus irreverenter aspiceretur. Nam viri Cariathiarim
non sic fecerunt postea, propter quod nec percussi sunt illi.
Et percussit de populo septuaginta viros, et quinquaginta millia
plebis.
(
S1, 6, 19)
Quidam per septuaginta viros majores et principes populi intelligendos
putant. Ut quod sequitur:
Quinquaginta millia plebis,
(
S1, 6, 19) sic accipiendum sit, quasi in morte horum tantum damnum sit factum, quantum
foret si quinquaginta millia de plebe prostrata fuissent. Saed in Hebraeo plebis non
habetur. Sic igitur accipiendum supradictum putant:
Percussit de populo septuaginta viros, et quinquaginta millia;
(
S1, 6, 19) ac si dixisset. Quinquaginta millia et septuaginta percussit de
populo, neque hos solum de Bethsamitis, ne forte non de populo, sed ipsum populum
prostravisse videatur; sed de tota provincia et regione circumjacente civitati
Bethsamis. Subdit causam, quare sint percussi, dicens:
Eo quod vidissent arcam Domini;
(
S1, 6, 19) scilicet non reverenter, neque cum timore, ut tantam rem decebat; sed audacter
irruentes respexissent arcam Domini. Dignum quippe fuerat, ut quia
Philisthaeos, qui digni non erant arcam Dei retinere, praesumentes pro sua temeritate
percussos audierant: ipsi quoque infirmitatis suae memores cum magna reverentia, et
timore ad illam respiciendam accederent. Quia igitur pro sua praesumptione
percussi sunt: innuit eosdem percussos nominans. Hinc est quod Oza in sequentibus,
cum
ad eamdem arcam sustentandam manum extenderet, percussus periit, quia inclinato
vehiculo, et ruinam minitanti auxilium laturus majestatem praesidentis non
cogitavit.
Auctor incertus (Hieronymus Stridonensis ?)
Liber 1, Caput 4
Hi sunt autem ani aurei, quos reddiderunt Philistiim pro delicto
Domino: Azotus unum, Gaza unum, Ascalon unum, Geth unum, Acharon
unum
(
S1, 6, 17).
Quinque anos et quinque mures, hae quinque civitates dederunt.
Reliquae autem civitates provinciarum, et villae quae erant absque muro,
mures tantum dederunt.
Idcirco dicitur, ab urbe murata usque ad villam quae erat absque muro.
Quod autem sequitur:
Et usque ad Abel magnum, super quem posuerunt arcam Domini
(
S1, 6, 18).
Abel magnum civitas est in termino Israel.
Abel magnum idcirco vocatur, cum antea Bethsamis vocitata sit, sive propter
luctum super viris Bethsamitibus ibi factum, sive propter distinctionem
civitatis Abel Bethmaca, de qua exclamavit mulier sapiens ad Joab, dicens:
Qui interrogant, interrogent in Abela.
Sic itaque intelligendum est, quod ab urbe murata usque ad villam quae erat
absque muro, et usque ad Abel magnum, dederint mures.
Super quem, id est, super luctum, posuerunt arcam Domini, quae erat usque ad
illum diem in agro Josue Bethsamitis.
Fuit ergo in agro illius, donec in Cariath-Jarim ducta est.
Theutmirus; Claudius Taurinensis
Proemium, Caput 3
Porro Bethsamitae metebant triticum,
(
S1, 6, 13) usque dum dicit:
At urbe murata usque ad villam, quae erat absque muro, et usque ad Abel magnum, super
quem posuerunt arcam Domini.
(
S1, 6, 18) Propter quod dicit Abel magnum ? Et reliqua.
Commentaires
Gregorius I (540-604)
Angelomus Luxovensis(-c.895)
Rabanus Maurus (780-856)
Hugo de Sancto Victore -1141
Auctor incertus (Hieronymus Stridonensis ?)
Theutmirus; Claudius Taurinensis