Liber Primus Samuelis

Gregorius I (540-604)

• Liber 4, Caput 4
  • Pastor egreditur, quando a secreto meditationis venit ad publicum operis. Quando enim disponit, quae vult agere, intus est: quando autem ea agit foris, quae cogitavit, quasi exit. Exiit etiam Saul, quia in exteriori dignitate, is qui promovetur, illud suscipit quod, an esset suscipiendum, diutius cogitavit. Ambo igitur dicuntur egressi, quia ambo fuerunt intus: dum ille sollicita mente praeviderit, quid aut cui daret; ille item attentius cogitaret, qualis esset, qui tam summa perciperet. Quia ergo ministerium sanctae praedicationis cum summa discretione tribuendum atque recipiendum est, dum rex Israelis ungitur, et rex et propheta uncturus eum, egressi perhibentur. Plerique autem codices habent: Cumque mane surrexissent, antequam dilucesceret: quod nimirum intelligi convenienter potest. Mane est quidem, antequam dilucescat, quando quodammodo aspirare dies incipit, et tamen plena lux diei non est. Praedicatores autem sanctae Ecclesiae, dum eorum bonam conversationem considerant quos ordinare disponunt, quasi mane est. Sed quia eorum futura scire non possunt, mane est, sed antequam dilucescat. Quod bene in ejus ordinatione dicitur, qui omnipotenti Deo postea displicuisse memoratur. Quasi enim mane, antequam dilucesceret, propheta vidit hunc, qui ei in luce bonae conversationis apparuit. Sed plena diei claritas nondum erat, quia in eo futuras tenebras per praesentem cognitionis lucem videre non poterat. Quod nimirum toties sanctae Ecclesiae agitur, quoties boni sunt, qui eliguntur in praesenti, sed in eodem bono perseveraturi non sunt. Quasi enim mane, et ante lucem egreditur, qui lucem boni operis praesentem monstrat, caliginem vitae futuram celat. Sed quid inde actum sit, sequitur: Cumque descenderent in extrema parte civitatis, Samuel dixit ad Saul: Dic puero ut antecedat nos, et transeat: tu autem subsiste paulisper, ut indicem tibi verbum Domini. Tulit autem Samuel lenticulam olei, et effudit super caput ejus, et osculatus est eum ( S1, 9, 27 et S1, 10, 1).